ETS: transmisje półfinałowych i finałowych meczów piłkarskich MŚ i ME nie mogą być kodowane

Finał Euro'2012 - Hiszpan Iniesta strzela gola Włochom. Foto: Wikipedia.org

18 lipca Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej oddalił wniesione przez FIFA i UEFA odwołania od wyroków Sądu w przedmiocie transmisji telewizyjnych rozgrywek mistrzostw świata i mistrzostw Europy. Chociaż wyroki te obarczone są naruszeniami prawa, to jednak naruszenia te nie miały wpływu na wydane w tych sprawach rozstrzygnięcia.

Dyrektywa dotycząca wykonywania telewizyjnej działalności transmisyjnej zezwala państwom członkowskim na wprowadzenie zakazu transmisji na prawach wyłączności wydarzeń, które państwa te uznają za wydarzenia mające doniosłe znaczenie dla społeczeństwa, jeżeli poważna część widowni w tym państwie członkowskim zostaje w ten sposób pozbawiona możliwości oglądania tych wydarzeń w ogólnie dostępnej telewizji.

Fédération Internationale de Football Association (FIFA) jest organizatorem turnieju finałowego mistrzostw świata w piłce nożnej („mistrzostwa świataˮ), a Union des associations européennes de football (UEFA) jest organizatorem turnieju finałowego mistrzostw Europy w piłce nożnej („mistrzostwa Europyˮ).

Sprzedaż praw do transmisji telewizyjnych tych rozgrywek stanowi istotne źródło przychodów obu  organizacji.
Belgia i Zjednoczone Królestwo sporządziły odnośne wykazy wydarzeń uznanych za mające doniosłe znaczenie dla społeczeństw tych państw. W wykazach tych ujęto w szczególności, w odniesieniu do Belgii, wszystkie mecze turnieju finałowego mistrzostw świata, a w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa – wszystkie mecze turniejów finałowych mistrzostw świata i mistrzostw Europy. Wykazy te zostały przesłane Komisji, która stwierdziła, że są one zgodne z prawem Unii.

FIFA i UEFA zaskarżyły te decyzje przed Sądem, kwestionując okoliczność, że wszystkie te mecze mogą stanowić wydarzenia o doniosłym znaczeniu dla społeczeństw tych państw. Ponieważ Sąd oddalił ich skargi, wniosły one odwołania do Trybunału Sprawiedliwości.

W ogłoszonych dzisiaj wyrokach Trybunał przypomniał przede wszystkim, że wyznaczenie przez dane państwo członkowskie określonych wydarzeń jako wydarzeń o doniosłym znaczeniu dla społeczeństwa i wprowadzenie zakazu ich transmisji na prawach wyłączności stanowi ograniczenie swobody przepływu usług, swobody przedsiębiorczości, swobody konkurencji i prawa własności. Ograniczenia te są jednak uzasadnione celem, jakim jest ochrona prawa do informacji i zapewnienie szerokiego dostępu widowni do telewizyjnej relacji owych wydarzeń.

W tym kontekście Trybunał podkreślił, że określenie takich wydarzeń leży wyłącznie w gestii państw członkowskich i że rola Komisji w tej dziedzinie ogranicza się do zbadania, czy przy wykonywaniu swych dyskrecjonalnych uprawnień państwa te postępowały zgodnie z prawem Unii.

Tak więc jeśli dane wydarzenie zostało w sposób ważny uznane przez zainteresowane państwo członkowskie za wydarzenie o doniosłym znaczeniu dla społeczeństwa, to Komisja powinna przeprowadzić ograniczoną kontrolę tej decyzji, w szczególności zaś zobowiązana jest zbadać wyłącznie te spośród jej skutków dla uznanych w prawie Unii swobód i praw, które wykraczają poza skutki nierozerwalnie związane z dokonaniem takiej kwalifikacji.

Trybunał stwierdził następnie, że nie wszystkie mecze turniejów finałowych mistrzostw świata i mistrzostw Europy mają jednakowe znaczenie dla odbiorców, gdyż meczami skupiającymi szczególną uwagę są decydujące mecze z udziałem najlepszych drużyn – takie jak finały czy półfinały – oraz mecze z udziałem drużyny narodowej. W konsekwencji turnieje te należy uznać za wydarzenia, które co do zasady dzieli się na różne mecze lub etapy, przy czym nie wszystkie te mecze lub etapy muszą zostać zakwalifikowane jako wydarzenia o doniosłym znaczeniu.
W tym kontekście Trybunał stwierdził również, że wbrew rozumowaniu przedstawionemu w wyrokach Sądu, państwa członkowskie są zobowiązane do poinformowania Komisji o powodach, dla których uważają one, iż turniej finałowy mistrzostw świata lub mistrzostw Europy stanowi jedno wydarzenie, które w całości należy uznać za wydarzenie o doniosłym znaczeniu dla społeczeństwa danego państwa,

Niemniej jednak błędy te nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

W oparciu o informacje dostarczone przez FIFA i UEFA i przy uwzględnieniu konkretnej percepcji widzów ze Zjednoczonego Królestwa i Belgii, Sąd stwierdził bowiem, że wszystkie odnośne mecze obu  tych turniejów finałowych w rzeczywistości budziły wśród tych widzów zainteresowanie wystarczająco duże, by można było uznać, iż mecze te są częścią wydarzenia o doniosłym znaczeniu dla społeczeństwa. W szczególności z akt sprawy wynikało z jednej strony, że turnieje te są w całości zawsze szczególnie popularne nie tylko wśród tych osób, które zazwyczaj śledzą rozgrywki piłkarskie w telewizji, ale także dla szerokiej publiczności. Z drugiej strony rozgrywki te były tradycyjnie transmitowane w tych państwach członkowskich w ogólnodostępnej telewizji.

Trybunał orzekł wreszcie, że ze względu na ograniczone uprawnienia Komisji w dziedzinie kontroli określania przez państwa członkowskie wydarzeń jako wydarzeń o doniosłym znaczeniu i pogłębioną wiedzę nadawców o powodach uzasadniających taką kwalifikację, Komisja może uzasadnić swą decyzję w przedmiocie sporządzonego przez dane państwo członkowskie wykazu wydarzeń o doniosłym znaczeniu w sposób zwięzły. Co więcej, jeżeli skutki takiej kwalifikacji dla swobodnego przepływu usług, swobodnej konkurencji i prawa własności nie wykraczają poza skutki nierozerwalnie związane z uznaniem danego wydarzenia za wydarzenie o doniosłym znaczeniu, szczegółowe uzasadnianie jej zgodności z prawem Unii nie jest konieczne. Tymczasem w niniejszej sprawie nie wykazano, że skutki, jakie uznanie całych turniejów finałowych mistrzostw świata i mistrzostw Europy za wydarzenia o doniosłym znaczeniu wywiera dla swobód i praw przyznanych przez prawo Unii, są w tym względzie nadmierne.
W tych okolicznościach Trybunał oddalił w całości odwołania wniesione przez FIFA i UEFA.
ETS