Trybunał Sprawiedliwości UE: Grecja zapłaci za śmieci

W wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 7 września zasądzono od Grecji zapłatę ryczałtu w wysokości 10 mln EUR i okresowej kary pieniężnej w kwocie 30 000 EUR za każdy dzień zwłoki - za zwłokę we wprowadzeniu w życie prawa Unii w sprawie odpadów.

Trybunał już raz stwierdził uchybienie przez Grecję zobowiązaniom w wyroku z 2009 r. Wyrokiem z dnia 10 września 2009 r.¹. Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że Grecja nie zapewniła prawidłowego stosowania kilku dyrektyw, a mianowicie dyrektywy w sprawie odpadów², dyrektywy w sprawie odpadów niebezpiecznych³ i dyrektywy w sprawie składowania odpadów⁴. Trybunał w szczególności stwierdził, że Grecja nie opracowała i nie przyjęła w odpowiednim czasie planu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi, zgodnego z wymogami prawa Unii i nie utworzyła również odpowiedniej zintegrowanej sieci urządzeń do unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, z uwzględnieniem najodpowiedniejszych metod i technologii w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony środowiska naturalnego oraz zdrowia publicznego. Ponadto Grecja nie podjęła wszelkich niezbędnych środków w celu zapewnienia zgodności, jeśli chodzi o gospodarowanie odpadami niebezpiecznymi, z normami w dziedzinie odzyskiwania i unieszkodliwiania odpadów oraz zezwoleń i prowadzenia składowisk odpadów.

Uznawszy, po upływie terminu wyznaczonego na 25 marca 2013 r., że Grecja wciąż nie przyjęła wszystkich środków wymaganych do wykonania wyroku z 2009 r., Komisja w 2014 r. zdecydowała się wnieść do Trybunału drugą skargę o stwierdzenie uchybienia przeciwko temu państwu, występując z żądaniem nałożenia sankcji finansowych.

W dzisiejszym wyroku Trybunał stwierdził, że Grecja nie podjęła wszystkich koniecznych środków zapewniających wykonanie wyroku z 2009 r. W ostatecznym terminie w dniu 25 marca 2013 r. Grecja zatem nadal nie przyjęła szczególnego planu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi ani nie stworzyła zintegrowanej i odpowiedniej sieci urządzeń do eliminacji odpadów niebezpiecznych, względnie nie zorganizowała zgodnego z wymogami gospodarowania „odpadami historycznymi” (stare odpady składowane tymczasowo w miejscach nieprzewidzianych w tym celu).

Trybunał orzekł, że uchybienie zobowiązaniom Grecji poza tym, że trwa od ponad sześciu lat, jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ może stanowić bezpośrednie niebezpieczeństwo dla zdrowia ludzi i powodować szkody dla środowiska naturalnego. Zauważył w szczególności, że nadal nie rozpoczęto budowy kilku instalacji oraz trzech składowisk do przetwarzania odpadów niebezpiecznych. W tych okolicznościach Trybunał uznał za celowe zasądzenie od Grecji zapłaty na rzecz budżetu Unii okresowej kary pieniężnej w wysokości 30 000 EUR za każdy dzień zwłoki w zastosowaniu środków niezbędnych do wykonania wyroku z 2009 r., przy czym ta okresowa kara pieniężna jest płatna od dzisiaj do dnia pełnego wykonania wyroku z 2009 r.

Ponadto Trybunał zasądził od Grecji zapłatę do budżetu Unii ryczałtu w wysokości 10 mln EUR w celu zapobieżenia powtórzeniu się w przyszłości analogicznych naruszeń prawa Unii.

UWAGA: Skarga o stwierdzenie uchybienia państwa członkowskiego jest kierowana przeciwko państwu członkowskiemu, które uchybiło zobowiązaniom wynikającym z prawa Unii, przez Komisję lub inne państwo członkowskie. Jeżeli Trybunał Sprawiedliwości stwierdzi uchybienie, państwo, którego to dotyczy, powinno jak najszybciej zastosować się do wyroku.

Jeżeli Komisja uzna, że państwo członkowskie nie zastosowało się do wyroku, może wnieść nową skargę i domagać się sankcji finansowych Jednak w sytuacji nieprzekazania Komisji krajowych środków transpozycji dyrektywy Trybunał Sprawiedliwości może, na jej wniosek, nakładać kary pieniężne już na etapie pierwszego wyroku.

¹ Wyrok Trybunału z dnia 10 września 2009 r.; Komisja/Grecja (C-286/08).
² Dyrektywa 2006/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie odpadów (Dz.U. L 114, s. 9),
³ Dyrektywa Rady 91/689/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. w sprawie odpadów niebezpiecznych (Dz.U. L 377, s. 20).
⁴ Dyrektywa Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów (Dz.U. L 182, s. 1).