Senat poprawia ustawę o Trybunale Konstytucyjnym

Senat na swoim 76 posiedzeniu zajął się m. in. ustawą o Trybunale Konstytucyjnym, do której wprowadził 28  poprawek. Był to projekt prezydencki. Ustawa zastępuje akt obowiązujący od 1997 r. i na nowo określa zasady organizacji, funkcjonowania oraz postępowania przed Trybunałem. Przewiduje ona łączne rozpoznawanie wniosków, skarg konstytucyjnych i pytań prawnych dotyczących tego samego problemu. Decyzję w tej sprawie będzie podejmował prezes Trybunału. Mniej skomplikowane sprawy będą mogły być rozpatrywane na posiedzeniach, a nie na rozprawach. Wyrok wraz z uzasadnieniem będzie wydawany najpóźniej po trzech miesiącach od zamknięcia rozprawy lub po miesiącu od zamknięcia posiedzenia.

Ustawa znosi zasadę dyskontynuacji wniosków złożonych do Trybunału przez parlamentarzystów. Dzięki temu będą one mogły być rozpatrywane także po zakończeniu kadencji parlamentu.

Zgodnie z ustawą, obowiązkowymi uczestnikami postępowania przed Trybunałem będą m.in. Rada Ministrów i Prokurator Generalny, a Rzecznik Praw Obywatelskich będzie uczestnikiem w tych sprawach, w których zgłosi swój udział. Ustawa wprowadza kadencyjność sprawowania stanowiska prezesa TK (cztery lata). Precyzuje ona kryteria kandydowania na sędziów TK (o wybór mogliby się ubiegać parlamentarzyści i osoby z kierowniczych stanowisk państwowych, ponadto wyeliminowano środowiska prawnicze i naukowe z procedury wyłaniania kandydatów). Docelowo wniosek w sprawie zgłoszenia kandydata na stanowisko sędziego Trybunału będzie musiał być złożony nie później niż trzy miesiące przed dniem upływu jego kadencji. W przypadku sędziów, których kadencja upływa w 2015 r., będzie to 30 dni od wejścia w życie ustawy.

Jedna z poprawek senackich przewiduje przywrócenie udziału środowisk prawniczych i naukowych w wyłanianiu kandydatów na sędziów Trybunału. 

Senat zmienił też kwalifikację do sprawowania funkcji sędziego TK - członkowie TK powinni mieć kwalifikacje sędziego Sądu Najwyższego. Skreślono przyjęty w wersji sejmowej zapis, że prezes TK będzie wybierany na 4-letnią kadencję. Kolejna poprawka zakłada, że Rada Ministrów nie będzie mogła występować przed TK w postępowaniach, w których są spory kompetencyjne między konstytucyjnymi organami państwa, oraz w postępowaniach w sprawie zgodności z konstytucją celów lub działalności partii politycznych.

W porządku obrad 76. posiedzenia Senatu znalazła się też ustawa o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Był to projekt senacki stanowiący wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.