Strasburg: ETPC częściowo uznał skargi ws. więzień CIA w Polsce

Polska naruszyła m.in. zakaz tortur i nieludzkiego traktowania ws. więzień CIA - jednomyślnie uznał w czwartek Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Polska ma zapłacić 100 tys. euro al-Nashiriemu i 130 tys. euro Abu Zubajdzie, którzy twierdzą, że byli przetrzymywani w więzieniu CIA na terenie naszego kraju.

W czwartek Trybunał w Strasburgu ogłosił pisemnie wyroki w sprawie skarg na Polskę złożonych przez Abu Zubajdę i al-Nashiriego, którzy twierdzą, że w latach 2002-2003 zostali - za przyzwoleniem polskich władz - osadzeni przez CIA w tajnym więzieniu w Polsce, gdzie CIA miała ich torturować.

Skarżący adwokaci domagali się uznania, że Polska naruszyła Europejską Konwencję Praw Człowieka. Zarzucili Polsce naruszenie kilku artykułów konwencji, takich jak: zakaz tortur i nieludzkiego traktowania; prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego; poszanowania prywatności; prawo do uczciwego procesu i "skutecznego środka odwoławczego" oraz prawo do życia (w związku z tym, że sąd USA może im wymierzyć karę śmierci). Zaskarżyli też przewlekłość i nieefektywność trwającego od 2008 r. polskiego śledztwa w całej sprawie. Trybunał uznał, że śledztwo było przewlekłe i nieefektywne.

Polska wnosiła o odrzucenie skarg, co uzasadniała m.in. faktem, że wciąż toczy się polskie śledztwo, a zajmując wcześniej stanowisko, rząd mógłby wpłynąć na ocenę sprawy przez niezależną prokuraturę.

ETPC wymienia naruszone artykuły konwencji:
Naruszenie art. 3 dotyczy prawa do efektywnego śledztwa w sprawie zarzutów skarżących co do ich tajnego uwięzienia i torturowania oraz współudziału Polski w programie CIA, który umożliwił władzom USA torturowanie skarżących w Polsce i przetransportowanie ich z Polski mimo realnego zagrożenia, że będą poddani traktowaniu sprzecznemu z konwencją. Tego dotyczy naruszenie art. 5 konwencji.
Według ETPC naruszono art. 2 i 3 konwencji o prawie do życia i zakazie tortur, a także art. 1 protokołu do konwencji - pod względem przetransportowania skarżących z Polski do kraju, gdzie grozi im kara śmierci.
Naruszenie art. 13 konwencji polegało na pozbawieniu skarżących "skutecznego środka odwoławczego".
Trybunał uznał naruszenie art. 6 par. 1 Konwencji mówiącego o prawie do rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły sąd.
ETPC uznał naruszenie art. 8 konwencji, który mówi o poszanowaniu życia prywatnego i rodzinnego.

Z informacji adwokata Mikołaja Pietrzaka przekazanej PAP wynika, że oddalono skargę co do naruszenia przez Polskę prawa skarżących do wolności słowa.

Orzeczenie siedmioosobowego składu ETPC jest nieprawomocne; można się od niego odwołać do Wielkiej Izby ETPC.

Kancelaria Prezydenta: wyrok wstydliwy dla Polski

Wyrok Trybunału w Strasburgu w sprawie więzień CIA jest wstydliwy dla Polski i stanowi obciążenie zarówno finansowe, jak i wizerunkowe dla naszego kraju - oceniła dyrektor biura prasowego Kancelarii Prezydenta Joanna Trzaska-Wieczorek.
Jak podkreśliła Trzaska-Wieczorek, "obecny rząd robił wszystko, żeby bronić Polski w tym postępowaniu". "Ale pytania w zaistniałej sytuacji trzeba kierować do tych, którzy wówczas sprawowali w Polsce władzę i byli odpowiedzialni za podejmowanie decyzji" - powiedziała dyrektor prezydenckiego biura prasowego.

MSZ analizuje wyrok

Ministerstwo Spraw Zagranicznych poinformowało, że służby prawne resortu analizują czwartkowy wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu ws. więzień CIA. Jak zaznacza ministerstwo, materiał liczy ponad 400 stron.
Również rzecznik MSZ Marcin Wojciechowski napisał na Twitterze, że resort "analizuje wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu". "Wypowiemy się po szczegółowym zapoznaniu się z uzasadnieniem" - dodał.(ks/pap)
Lex.pl