Naukowcy z Wydziału Prawa i Administracji UŚ w sprawie podstaw orzekania przez TK w przedmiocie zgodności z konstytucją ustawy z 22 grudnia 2015r.

W obliczu bezprecedensowego ataku na fundamenty demokratycznego państwa prawa czujemy się zobowiązani wyrazić zdecydowany sprzeciw wobec działań mających doprowadzić do paraliżu i marginalizacji Trybunału Konstytucyjnego - instytucji stojącej na straży wolności i praw obywatelskich oraz podstawowych zasad ustrojowych demokratycznej Rzeczypospolitej.

Uchwalona w dniu 22 grudnia 2015 r. nowelizacja ustawy o Trybunale Konstytucyjnym nasuwa oczywiste i poważne wątpliwości co do zgodności z Konstytucją, zmierzając do uniemożliwienia Trybunałowi wypełniania Jego ustrojowych zadań, leżących w żywotnym interesie wszystkich obywateli Rzeczypospolitej bez względu na ich sympatie i przekonania polityczne.

Jesteśmy przekonani, że w wyniku działań większości parlamentarnej i Prezydenta RP podstawowe zasady konstytucyjnego, demokratycznego państwa prawa, będące wielkim dorobkiem cywilizacyjnym europejskiej kultury prawnej, są obecnie w naszym kraju coraz wyraźniej podważane, co musi spotkać się z adekwatną reakcją stojącego na ich straży Trybunału Konstytucyjnego.

Zgodnie z art. 195 ust. 1 Konstytucji RP sędziowie Trybunału Konstytucyjnego w sprawowaniu swojego urzędu podlegają jedynie Konstytucji. Uważamy, że w zaistniałej sytuacji Trybunał Konstytucyjny ma obowiązek dokonania oceny zgodności z Konstytucją ustawy z 22 grudnia 2015 r. z pominięciem przepisów tej ustawy, które prowadziłyby do ograniczenia możliwości dokonania przez Trybunał efektywnej kontroli jej konstytucyjności. Nie do pomyślenia jest bowiem taka interpretacja norm Konstytucji, zgodnie z którą Trybunał mógłby zostać przez ustawodawcę zmuszony do prowadzenia postępowania na podstawie tych samych przepisów, w przedmiocie których wyrokuje i które w wyniku tego mogą okazać się niezgodne z Konstytucją. Ustawodawca nie jest także władny pozbawić Trybunału możliwości realnej kontroli konstytucyjności przepisów ustawy dotyczącej jego działania poprzez nadużycie prawa do wprowadzenia ich w życie bez odpowiedniego vacatio legis.

Konieczność bezwzględnego przeciwstawienia się przez Trybunał Konstytucyjny łamaniu standardów praworządnego państwa nabiera szczególnego znaczenia w sytuacji niewywiązywania się przez Prezydenta RP z obowiązków jakie przyjął na siebie składając uroczystą przysięgę dochowania wierności postanowieniom Konstytucji, a także zobowiązując się do czuwania nad jej przestrzeganiem.

Pracownicy Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego

Podpisali się:

Prof. zw. dr hab. Józef Ciągwa
Prof. zw. dr hab. Bogdan Dolnicki
Prof. zw. dr hab. Teresa Dukiet-Nagórska
Prof. zw. dr hab. Ryszard Mikosz
Prof. zw. dr hab. Wojciech Popiołek
Prof. dr hab. Zygmunt Tobor
Prof. dr hab. Kazimierz Zgryzek
dr hab. Jacek Barcik
dr hab. Michał Bożek
dr hab. Katarzyna Grzybczyk
dr hab. Monika Jagielska
dr hab. Mariusz Jagielski
dr hab. Joanna Jagoda
dr hab. Radosław Koper
dr hab. prof. UŚ Tomasz Pietrzykowski
dr hab. Piotr Pinior
dr hab. Maria-Anna de Abgaro Zachariasiewicz
dr hab. Jarosław Zagrodnik
dr Tomasz Adamczyk
dr Grzegorz Gorczyński
dr Anna Gronkiewicz
dr Agata Kozioł
dr Witold Kurowski
dr Roman Marchaj
dr Magdalena Półtorak
dr Olga Sitarz
dr Marek Stańko
dr Tomasz Szczygieł
dr Wojciech Wyrzykowski
dr Ewa Zielińska
dr Jacek Zrałek
mgr Katarzyna Grotkowska
mgr Wojciech Maczuch
mgr Agnieszka Skowron