RPO złożył w Trybunale Konstytucyjnym wnosek w sprawie nowelizacji ustawy o Policji

18 lutego 2016 Rzecznik Praw Obywatelskich złożył do Trybunału Konstytucyjnego wniosek w sprawie nowelizacji ustawy o Policji.

Rzecznik wnosi o zbadanie zgodności przepisów regulujących:

• stosowanie kontroli operacyjnej oraz podsłuchów,
• pobieranie danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych

z Konstytucją RP, Konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz z Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej.

Ustawa z dnia 15 stycznia 2016 r. o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 147), która wprowadziła do porządku prawnego większość kwestionowanych przepisów, nie tylko nie realizuje wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 30 lipca 2014 r. (K 23/11), ale w poważnym zakresie narusza konstytucyjne prawa i wolności człowieka oraz standardy wyznaczone w prawie międzynarodowym.

W zakresie pozyskiwania danych internetowych nie było konieczności żadnych zmian – wyrok Trybunału ich nie dotyczył.

Stanowisko RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich nie kwestionuje – co do zasady – możliwości, a nawet potrzeby stosowania różnych form inwigilacji. Wymóg ochrony bezpieczeństwa nie ma jednak charakteru bezwzględnego i wyłącznego, co oznacza, że może podlegać ograniczeniom.

Działania nakierowane na ochronę bezpieczeństwa obywateli nie mogą w sposób nieograniczony ingerować w prawo do prywatności. Zbyt duży zakres dopuszczalnej ingerencji oznacza ryzyko poważnych nadużyć Jest to szczególnie istotne w przypadku danych internetowych i tworzenia stałych łączy do ich pozyskiwania.

Rzecznik Praw Obywatelskich podnosi w swoim wniosku liczne zarzuty, m.in.:

1. brak granic czasowych lub nieproporcjonalnie długi czas trwania kontroli operacyjnej,
2. ograniczenie tajemnicy zawodowej,
3. nieograniczone pobieranie danych internetowych, telekomunikacyjnych, pocztowych,
4. brak realnej kontroli pobierania danych (jest tylko następcza kontrola sądowa),
5. brak następczego powiadamiania osoby, której dane były sprawdzane lub pobierane,
6. stosowanie przepisów uznanych przez Trybunał za niezgodne z Konstytucją RP.