SENAT - POSIEDZENIE PLENARNE
Wystąpienie z 6 października 2016 r.

Prezes Trybunału Konstytucyjnego Andrzej Rzepliński

Szanowni Państwo!

Proszę wybaczyć, że nieco sentymentalnie powiem, że do sali posiedzeń Plenarnych mam szczególny stosunek. 22-21 lat temu, kiedy toczyły się w tej sali prace Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego, zasiadałem w pierwszym rzędzie, z prawej strony - zaraz przy mównicy, jako reprezentant prezydenta Lecha Wałęsy.

Dziękuję za zaproszenie na posiedzenie Senatu. Jak co roku przedstawię Państwu informację o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego z roku poprzedniego, którą Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału przyjęło w kwietniu. Ze względu na to, że moje wystąpienie przypadło dopiero na jesień, wyjątkowo pozwolę sobie wspomnieć również o niektórych efektach pracy Trybunału w roku bieżącym oraz o realiach, w jakich przychodzi obecnie Trybunałowi pracować.

*****

Podsumowanie zeszłorocznej działalności Trybunału Konstytucyjnego zacznę od podstawowych danych liczbowych. Do Trybunału wpłynęły 623 sprawy: wnioski, pytania prawne i skargi konstytucyjne. To był największy roczny wpływ spraw w historii Trybunału Konstytucyjnego, większy o 17.5% od wpływu w roku 2014. Liczba spraw podlegających wstępnemu rozpoznaniu wyniosła 442 i była o 6°o wyższa niż w roku poprzednim, a liczba spraw niepodlegających rozpoznaniu wstępnemu wyniosła 181 i była aż o 60% większa niż rok wcześniej. Tak jak dotychczas wśród spraw wniesionych do Trybunału dominowały skargi konstytucyjne - w zeszłym roku było ich 408, co daje 65% wszystkich spraw.

Ubiegły rok był dla Trybunału Konstytucyjnego rekordowy również pod względem liczby rozstrzygniętych spraw i wydanych orzeczeń. Trybunał rozstrzygnął 303 sprawy - o 93% więcej niż rok wcześniej. Niektóre sprawy rozpoznał łącznie i wydał w sumie 173 orzeczenia merytoryczne - 63 wyroki i 110 postanowień o umorzeniu postępowania. Liczba wydanych orzeczeń merytorycznych była większa od tej z roku 2014 o 45°o. Wśród 63 wyroków w 35 Trybunał orzekł o niekonstytucyjności co najmniej jednego z zakwestionowanych przepisów, co stanowiło 56% wszystkich wyroków. W 10 orzeczeniach Trybunał odroczył termin utraty mocy obowiązującej niekonstytucyjnych przepisów. Czas merytorycznego rozpoznania sprawy był dłuższy niż w roku 2014 o trzy miesiące i wyniósł 21 miesięcy.