Do Sejmu trafił prezydencki projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Jak czytamy w uzasadnieniu liczne dotychczasowe nowelizacje tej ustawy dowodzą potrzeby głębszej zmiany przyjętego systemu sądowej kontroli administracji publicznej. Wartościami równie ważnymi jak zapewnienie praworządności staje się skuteczność i sprawność kontroli sądowej. Obywatel oczekuje coraz łatwiejszego dostępu do sądu administracyjnego oraz szybkiego uzyskania finalnego rozstrzygnięcia w sprawie.

Jednym z celów projektu jest usprawnienie, uproszczenie i zapewnienie szybkości postępowania przed sądem administracyjnym, zarówno w pierwszej jak i w drugiej instancji. Cel ten ma być realizowany przez szereg zmian wprowadzanych w projekcie. Przyjrzyjmy się jednej z nich, tj. art. 145a ww. ustawy. Artykuł ten umożliwi sądom administracyjnym merytoryczne orzekanie w ramach kontroli działalności administracji publicznej. Sąd będzie mógł więc zobowiązać organ do wydania decyzji wskazując sposób załatwienia sprawy lub jej rozstrzygnięcie. Jest to istotna nowość, ponieważ obecnie sąd orzekając wyłącznie kasacyjnie zawiera w wyroku jedynie ocenę prawną i wskazówki co do dalszego postępowania.

Projektowany art. 145a stanowi również, że zobowiązany organ ma 7 dni od wydania decyzji lub postanowienia na poinformowanie sądu. W przypadku niedopełnienia tego obowiązku sąd może wymierzyć organowi grzywnę. Gdyby natomiast organ nie wydał decyzji lub postanowienia w określonym przez sąd terminie, możliwe będzie wniesienie skargi z żądaniem wydania orzeczenia stwierdzającego istnienie albo nieistnienie uprawnienia lub obowiązku. Sąd może ponadto w tej sytuacji wymierzyć organowi grzywnę.

Rozwiązanie to, jak i inne propozycje nowelizacji zostały pozytywnie ocenione w trakcie dyskusji sejmowej i projekt ustawy został przekazany do sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. W przypadku wejścia w życie tych przepisów obywatel skarżący decyzję urzędu będzie mógł oczekiwać od sądu nie tylko uchylenia decyzji administracyjnej ale również merytorycznego rozpatrzenia sprawy.

Projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (druk 1633) http://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/D19D22B3A179A839C1257BD400425C1F/%24File/1633.pdf

Biuletyn Kompas - Instytut Spraw Publicznych