W wydanym dziś drugim wyroku Trybunał rozstrzygnął, że Hiszpania uchybiła ciążącemu na niej obowiązku wykonania tego pierwszego wyroku, zgodnie z którym była ona zobowiązana podjąć środki konieczne w celu dostosowania się do decyzji Komisji z 1989 r. nakazującej jej odzyskanie bezprawnie przyznanej Indosie pomocy.

Na wstępie Trybunał przypomniał swe orzecznictwo, zgodnie z którym okoliczność, iż przedsiębiorstwo przeżywa trudności lub jest w stanie upadłości, nie ma wpływu na obowiązek odzyskania bezprawnie wypłaconej pomocy. Zakłócenie konkurencji wynikłe z tej pomocy można co do zasady wyeliminować poprzez wpisanie w ramach postępowania upadłościowego wierzytelności z tytułu zwrotu danej pomocy na listę wierzytelności.

W przypadku zaś CMD – od której należało było odzyskać pomoc – przed upływem terminu wyznaczonego przez Komisję (czyli dniem 22 maja 2010 r.) taka wierzytelność nie została wpisana na sporządzoną w ramach postępowania upadłościowego listę wierzytelności. Dopiero po tym terminie, między grudniem 2010 r. a grudniem 2011 r. Wspólnota Autonomiczna Kraju Basków przedstawiła szereg wniosków o wpisanie wierzytelności na jej rzecz – której kwota była następnie sukcesywnie zwiększana – po stronie pasywów CMD3.

Trybunał następnie podkreślił, że w niniejszym przypadku taki wpis sam w sobie nie jest wystarczający do tego, aby obowiązek wykonania wyroku z 2002 r. można było uznać za spełniony. Wpis taki umożliwia wywiązanie się z tego obowiązku jedynie wówczas jeśli, w przypadku, gdy władze krajowe nie mogły odzyskać całej kwoty bezprawnej pomocy, postępowanie upadłościowe zakończyło się ostatecznym zaprzestaniem działalności prowadzonej przez przedsiębiorstwo będące beneficjentem tej pomocy. Odzyskanie pomocy uznanej za niezgodną ze wspólnym rynkiem ma na celu wyeliminowanie zakłócenia konkurencji spowodowanego przez przewagę konkurencyjną, z której beneficjent tej pomocy skorzystał – w stosunku do swoich konkurentów – w ramach rynku, i przywrócenie sytuacji sprzed wypłacenia rzeczonej pomocy. Dalsze prowadzenie działalności spółki znajdującej się w stanie upadłości przez inne przedsiębiorstwa, jeśli tylko bezprawnie przyznana pomoc nie została odzyskana, może zaś nadal powodować wynikające z tej pomocy zakłócenie konkurencji. Ma to miejsce w szczególności w przypadku, gdy taka spółka dokonuje nabycia aktywów likwidowanego przedsiębiorstwa nie płacąc w zamian ceny rynkowej lub też, gdy utworzenie takiej spółki skutkuje obejściem obowiązku zwrotu tej pomocy. W tym względzie Trybunał stoi na stanowisku, że z szeregu przedstawionych w aktach sprawy okoliczności wynika, iż Euskomenaje korzysta ze związanej z tą pomocą przewagi konkurencyjnej. Działania, jakie nastąpiły w ramach postępowania w przedmiocie upadłości CMD, świadczą o tym, że celem ich jest zapewnienie dalszego prowadzenia subwencjonowanej działalności, i to pomimo tego, że rozpatrywana bezprawna pomoc nie została odzyskana.