Kręgi dostępu

Inną wątpliwość Rady wzbudza zamiar upoważnienia „podmiotów zobowiązanych” do samodzielnego określania, w jakim stopniu podlegać będą udostępnieniu materiały wchodzące w skład zasobu publicznego. Takie instytucje mogłyby wyłączyć bądź zmniejszyć ich „stopień otwartości”. Rodzaje stopni mają być określone ustawą. Charakter prawny aktów nadających poszczególnym materiałom odpowiedni „stopień otwartości”, może budzić wątpliwości. Z uwagi na jego konsekwencje, konieczne będzie uznanie takiego aktu jako mającego wpływ na zakres i treść publicznoprawnych praw podmiotowych jednostki. W zależności od tego, czy podmiot zobowiązany określi w takim akcie status dostępności konkretnego materiału, czy nada swemu rozstrzygnięciu charakter generalny (wskazując np. rodzaj treści objętych danym „stopniem otwartości”), akty te będą miały albo charakter aktów zbliżonych do decyzji o objęciu danego obiektu ochroną jako obiektu zabytkowego.
Projekt zakłada, że podmioty publiczne i inne instytucje zobligowane do udostępniania zasobu publicznego, będą uprawnione do objęcia poszczególnych materiałów 7-letnim „embargiem”. Należy więc to rozumieć jako uprawnienie do okresowego ich wyłączenia spod obowiązku udostępniania.

Prawa autorskie

Projekt przewiduje obowiązek „przeniesienia” przez twórcę (pierwotny podmiot praw wyłącznych) na podmiot zobowiązany autorskich praw majątkowych do korzystania z utworów na nowych polach eksploatacji, na których utwór będzie podlegać dalszemu udostępnianiu, analogicznie do art. 41 ust. 5 ustawy autorskiej.
Budzi wątpliwości nałożenie na twórcę takiego obowiązku realizowanego  bez wynagrodzenia. Mogłoby to bowiem naruszać art. 21 ust. 2 Konstytucji RP. Obowiązek udzielenia licencji, choć w pewnych przypadkach uzasadniony przez wzgląd na dobro publiczne, nie może bowiem prowadzić do swoistego nieodpłatnego wywłaszczenia z praw autorskich majątkowych, w szczególności prawa do wynagrodzenia za korzystanie z utworu na nowo powstających polach eksploatacji.

Lex.pl