Trybunał rozpoznał 23 października wniosek Sejmiku Województwa Mazowieckiego dotyczący obowiązku prowadzenia przez samorząd województwa ewidencji niepublicznych placówek doskonalenia nauczycieli.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że
§ 24 ust. 1 w związku z § 32 i § 33 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli:
a) jest zgodny z art. 16 ust. 2 konstytucji oraz art. 4 ust. 2 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego, sporządzonej w Strasburgu dnia 15 października 1985 r.
b) jest zgodny z art. 92 ust. 1 konstytucji oraz art. 78 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty
c) jest zgodny z art. 2 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa
d) nie jest niezgodny z art. 166 ust. 2 konstytucji oraz art. 14 ust. 2 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa.

W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie.

Trybunał Konstytucyjny oceniał przepisy Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 listopada 2009 r. dotyczące prowadzenia przez samorząd województwa ewidencji niepublicznych placówek doskonalenia nauczycieli.

Zdaniem wnioskodawcy zadanie to zostało nałożone na samorząd województwa w drodze rozporządzenia, a nie ustawy. Jest to sprzeczne z regułami określania zadań jednostek samorządu terytorialnego określonymi w Konstytucji, Europejskiej Karcie Samorządu Lokalnego oraz ustawie o samorządzie województwa.

Z treści art. 5 ust. 6 ustawy o systemie oświaty wynika jednoznacznie obowiązek zakładania i prowadzenia przez samorząd województwa publicznych placówek doskonalenia nauczycieli o zasięgu regionalnym i ponadregionalnym.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że obowiązek prowadzenia ewidencji niepublicznych placówek doskonalenia nauczycieli, wbrew zarzutom wnioskodawcy, ma podstawę ustawową w art. 82 ustawy o systemie oświaty. Przepis ten wprowadza regułę, w myśl której ewidencję niepublicznych placówek organizacyjnych oświaty prowadzą jednostki samorządu terytorialnego zobligowane do tworzenia analogicznego typu i szczebla placówek publicznych.

Reguła ta znajduje zastosowanie również w stosunku do placówek doskonalenia nauczycieli, pomimo braku pełnej precyzji ustawodawcy, który w sposób niekonsekwentny definiuje pojęcie placówki w ustawie o systemie oświaty. Wątpliwości w zakresie stosowania art. 82 również do placówek doskonalenia nauczycieli zostały jednak rozstrzygnięte już w październiku 2001 r., wraz z dodaniem do ustawy o systemie oświaty art. 77a ust. 3, ze względu na zawarte w tym przepisie odesłanie do rozdziału 8 ustawy o systemie oświaty, w którym zawarty jest art. 82.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził zatem, że skoro samorząd województwa jest zobowiązany do prowadzenia publicznych placówek doskonalenia nauczycieli o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym, to również z ustawy o systemie oświaty wynika obowiązek ewidencjonowania placówek niepublicznych.

Równocześnie jednak wnioskodawca sformułował zarzut, że w zakresie zadań samorządu województwa nie mieści się prowadzenie ogólnokrajowych publicznych placówek doskonalenia nauczycieli, stanowiące zadanie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, zgodnie z art. 5 ust. 3b pkt 1 lit. b ustawy o systemie oświaty. Jednakże w toku rozprawy uczestnicy postępowania nie byli w stanie wskazać kryteriów rozróżnienia niepublicznych placówek doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym i ponadregionalnym. W konsekwencji Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że brak rozróżnienia w § 24 ust. 1 rozporządzenia z 2009 r. niepublicznych placówek doskonalenia nauczycieli ze wzglądu na zasięg ich działania odpowiada treści zadania samorządu województwa wynikającego z art. 82 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 6 oraz art. 77a ust. 3 ustawy o systemie oświaty.

Rozprawie przewodniczył wiceprezes TK Stanisław Biernat, sprawozdawcą była sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz.