Foto: M. Józefaciuk

3 lipca 2014 r. zakończyły się obrady  57. posiedzenia Senatu.

Senatorowie wprowadzili jedną poprawkę do ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, której projekt przygotowali posłowie. Ustawa ma na celu skrócenie aplikacji sędziowskiej i rezygnację z tzw. stażu referendarskiego w ramach aplikacji, czyli osiemnastomiesięcznej pracy aplikanta na stanowisku referendarza sądowego. Zmiana podyktowana jest brakiem możliwości zagwarantowania wszystkim egzaminowanym aplikantom sędziowskim zatrudnienia na stanowiskach referendarskich. Likwidacja stażu referendarskiego wynika też z braku możliwości pozyskania środków finansowych na utworzenie nowych etatów referendarskich. Konsekwencją tej zmiany jest skrócenie aplikacji sędziowskiej z 48 do 30 miesięcy. W poprawce senatorowie zaproponowali, aby utrzymać staż referendarski dla aplikantów, którzy zaczęli szkolenie przed wejściem w życie nowelizacji.

Izba przyjęła dwie propozycje nowelizujące ustawę o Sądzie Najwyższym. Do pierwszej wprowadzili dwie poprawki. Nowelizacja ta, wywodząca się z projektu prezydenckiego,  podnosi górną granicę wieku, w którym sędzia Sądu Najwyższego przechodziłby w stan spoczynku - z dotychczasowych 70 do  72 lat. Nowelizacja zakłada, że jeżeli sędzia SN po ukończeniu 70 lat nie chce przejść w stan spoczynku,  nie później niż na sześć miesięcy przed ukończeniem tego wieku powinien oświadczyć I prezesowi SN wolę dalszego zajmowania stanowiska i przedstawić zaświadczenie stwierdzające, że jego stan zdrowia pozwala na pełnienie obowiązków. Ustawa ma umożliwić wymiarowi sprawiedliwości dłuższe korzystanie z wiedzy i wieloletniego doświadczenia sędziów. Poprawka Senatu przewiduje, że sędziowie SN będą mogli przechodzić w stan spoczynku nie w wieku 72, lecz 75 lat.

Druga została uchwalona bez poprawek. Celem nowelizacji, opracowanej na podstawie projektu poselskiego i senackiego,  jest uzupełnienie luki w przepisach dotyczących postępowania o unieważnienie prawomocnego orzeczenia oraz zapewnienie gwarancji proceduralnych umożliwiających łagodzenie konsekwencji wytyku dla sędziów zasiadających w składzie sądu, którego orzeczenie jest przedmiotem postępowania przed Sądem Najwyższym. Tym samym nowelizacja realizuje dwa wyroki Trybunału Konstytucyjnego. Wprowadza ona do ustawy procedurę składania i rozpatrywania wniosku prokuratora generalnego o unieważnienie prawomocnego orzeczenia wydanego w sprawie, która w chwili orzekania ze względu na osobę nie podlegała orzecznictwu sądów polskich lub w której w chwili orzekania droga sądowa była niedopuszczalna. Chodzi o orzeczenia, które nie mogły być wzruszone w trybie przewidzianym w ustawach o postępowaniach sądowych. Zgodnie z nowelizacją wniosek będzie rozpatrywany przez Sąd Najwyższy na posiedzeniu niejawnym. Ponadto nowelizacja zmienia procedurę związaną z wytknięciem uchybienia sądowi przez SN na skutek stwierdzenia przy rozpoznawaniu sprawy oczywistej obrazy przepisów. Zgodnie z ustawą SN będzie miał obowiązek pouczenia sędziego lub sędziów – przed wytknięciem im uchybienia – o możliwości złożenia na piśmie wyjaśnień w terminie siedmiu dni. Dotychczas przepisy nie zapewniały członkowi składu orzekającego takiej możliwości.
Biuro Prasowe Senatu