Foto: Wikimedia

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 5 czerwca wyrok w sprawie "Postępowanie karne przeciwko Łukaszowi Marcinowi Bondzie", w którym orzekł, że wykluczenie rolnika z dopłat rolnych z powodu zgłoszenia nieprawdziwego areału jego gospodarstwa nie wyklucza nałożenia sankcji karnej w odniesieniu do tego samego stanu faktycznego. Takie wykluczenie z pomocy przewidzianej w prawie Unii nie stanowi sankcji karnej.

Europejska regulacja systemów pomocy dla rolnictwa[1] przewiduje wypłatę tej pomocy w zależności w szczególności od areału zgłoszonego przez rolnika (jednolita płatność obszarowa). Jeżeli w wyniku kontroli zostanie wykryta różnica między areałem wyznaczonym a zadeklarowanym przez rolnika przekraczająca 30%, za dany rok nie przyznaje się żadnej pomocy. Ponadto, jeżeli różnica ta przekracza 50%, rolnik jest również wykluczany z pomocy w wysokości kwoty odpowiadającej różnicy między areałem rzeczywistym a zadeklarowanym w ciągu trzech lat kalendarzowych po upływie roku kalendarzowego, w którym wykryto tę różnicę.

Polski Kodeks karny przewiduje karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat dla osoby, która – w celu uzyskania subwencji – przedkłada podrobiony, przerobiony, poświadczający nieprawdę albo nierzetelny dokument albo nierzetelne, pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu.

W 2005 r. Łukasz Bonda złożył w Polsce w Biurze Powiatowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wniosek o przyznanie jednolitej płatności obszarowej na rok 2005. We wniosku tym złożył nieprawdziwe oświadczenie dotyczące wielkości uprawianych gruntów rolnych i prowadzonych upraw na tych gruntach, zawyżając deklarację dotyczącą powierzchni użytkowanej rolniczo, w której podano 212,78 ha zamiast 113,49 ha.

Decyzją z 2006 r. kierownik wspomnianego Biura z jednej strony odmówił przyznania Ł. Bondzie jednolitej płatności obszarowej za 2005 r., z drugiej zaś nałożył na niego sankcję w postaci utraty uprawnień do jednolitej płatności obszarowej w wysokości kwoty odpowiadającej różnicy między powierzchnią rzeczywistą a zadeklarowaną w trzech kolejnych latach.

Wyrokiem z dnia 14 lipca 2009 r. Sąd Rejonowy w Goleniowie skazał Ł. Bondę za popełnienie przestępstwa oszustwa subwencyjnego przewidzianego w Kodeksie karnym, polegającego na tym, że w celu uzyskania dotacji poświadczył nieprawdę co do okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania jednolitej płatności obszarowej. Z tego tytułu wymierzono mu karę pozbawienia wolności w wymiarze 8 miesięcy z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat, a nadto karę grzywny w rozmiarze 80 stawek dziennych po 20 PLN każda. Ł. Bonda wniósł odwołanie od tego wyroku.