Collegium Iuricum Uniwersytetu Warszawskiego (z lewej). Foto: Wikimedia commons

Uchwała Rady Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego z dn. 12 XII 2016 r.  w sprawie naruszania ładu konstytucyjnego przez władze państwowe Rzeczypospolitej

1. Kierując się obywatelską misją Uniwersytetu oraz obowiązkiem wynikającym z art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, Rada Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego wyraża sprzeciw wobec działań, podejmowanych przez obecną większość parlamentarną, Prezydenta Rzeczypospolitej i Rząd. Godzą one w podstawowe zasady naszego porządku konstytucyjnego, co dotyczy w szczególności pozycji Konstytucji jako najwyższego prawa Rzeczypospolitej i wynikających z niej zasad: demokratycznego państwa prawnego, podziału władz, niezależności sądów i niezawisłości sędziowskiej, a także zasad poprawnej legislacji i publicznej konsultacji spraw ważnych dla obywateli oraz przestrzegania ich podstawowych praw politycznych.

2. Nasze zaniepokojenie budzi zwłaszcza:

1) sparaliżowanie Trybunału Konstytucyjnego, stojącego na straży nadrzędnych norm konstytucji, co prowadzi do demontażu demokratycznego państwa prawnego i pozbawia obywateli realnej ochrony ich konstytucyjnych praw i wolności,

2) niewykonywanie przez głowę państwa i rząd wyroków Trybunału Konstytucyjnego i przypisywanie sobie przez Prezydenta i Prezesa Rady Ministrów prawa oceny ich poprawności, do czego nie mają konstytucyjnego umocowania,

3) stałe naruszanie zasad poprawnej legislacji i uniemożliwianie publicznej debaty w sprawach fundamentalnych dla obywateli, czego przykładem jest procedura dokonywania zmian w ustawach o systemie oświaty czy o podatku dochodowym,

oraz, co uznajemy za szczególnie groźne,

4) naruszanie wolności obywatelskich poprzez ograniczanie prawa do zgromadzeń publicznych (ustawa w toku prac parlamentarnych), pozbawienie mediów publicznych pluralistycznego charakteru oraz rozszerzenie ingerencji w życie prywatne obywateli w drodze nowelizacji ustawy o policji.

3. Wymienione działania, naruszające podstawowe standardy ustrojowe demokratycznego państwa prawa i godzące w wolności obywatelskie, grożą powstaniem pozakonstytucyjnego, autorytarnego porządku ustrojowego. Byłby on sprzeczny nie tylko ze standardami ustrojowymi, które obowiązują nasze państwo jako członka Unii Europejskiej, lecz również z tradycjami republikanizmu, rządów prawa i etosem obywatelskim Rzeczypospolitej.

4. Świadomi wszystkich tych zagrożeń, przyłączamy się do apelu o zwołanie kongresu prawników polskich i zwracamy się do wszystkich środowisk prawniczych, w tym zwłaszcza do rad wydziałów prawa polskich uniwersytetów, o pilne podjęcie działań mających na celu jego organizację.