Satelitarne zdjęcie ośrodka nuklearnego w Natanz, foto: Fot. DigitalGlobe

6 września Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej anulował większość decyzji Rady Unii Europejskiej z 2008 roku, które miały na celu zamrożenie funduszów siedmiu irańskich spółek i jednej osoby fizycznej w kontekście środków podjętych przeciwko Iranowi w celu zapobieżenia proliferacji broni jądrowej.

Trybunał utrzymał wpisanie Banku Melli Iran i Europäisch - Iranische Handelsbank na listę instytucji, których fundusze zostały zablokowane.

Rada Unii Europejskiej podjęła decyzję o zastosowaniu środków, mających wywrzeć nacisk na Iran, by ten położył kres swojej aktywności w dziedzinie badań nad bronią nuklearną, także ze względu na ryzyko rozprzestrzeniania broni jądrowej. W efekcie zablokowano fundusze osób i firm, które - zdaniem Rady - były zamieszane w te działania. Do decyzji załączono listę inkryminowanych osób i firm, podając w stosunku do każdej indywidualne uzasadnienie.

Wszystkie podmioty wniosły skargę do ETS i 6 września Trybunał anulował większość decyzji i podjęte wobec irańskich podmiotów środki.

Według Trybunału Rada nie przedstawiła wystarczających dowodów, że Post Bank Iran, Iran Insurance Company, Good Luck Shipping i Export Development Bank of Iran wspierały irański program nuklearny. ETS anulował wszystkie podjęte wobec nich restrykcje.

ETS anulował także działania podjęte przeciwko panu Bateni, Persia International Bank i Iranian Offshore Engineering & Construction Co., gdyż w każdym z tych przypadków Rada popełniła błąd uznając, że niewystarczające dowody wskazywały na udział w nielegalnych przedsięwzięciach. Na przykład fakt, że pan Bateni był dyrektorem w jednej ze wskazanych spółek, albo że udziałowcem w Persia International Bank jest Bank Mellat, spółka której środki także zostały zablokowane z powodu umieszczenia na liście.

W przypadku Bank Rafah Kargaran Rada nie dopełniła obowiązku uzasadnienia i poinformowania banku o zarzutach, które go obciążają. Rada nie była w stanie przekonywująco udowodnić, że transakcje BRK z Bank Melli Iranmiały na celu ukrycie prawdziwego przeznaczenia funduszów i że BRK był przykrywką dla nielegalnych operacji, prowadzonych przez BMI.

W stosunku do Europäisch - Iranische Handelsbank część restrykcji została anulowana, ETS jednak utrzymał blokadę na kontach tego banku, gdyż operacje prowadzone na rzecz niektórych instytucji irańskich uzasadniają tę decyzję.

Wreszcie, Trybunał odrzucił w całości skargę Bank Melli Iran, uznając, że bank ten zapewniał finansowanie badań na rzecz  AEOI (Irańska Organizacja Energii Atomowej) już po tym, jak Rada Bezpieczeństwa ONZ uchwaliła restrykcje wobec Iranu.

Rozstrzygnięcia anulujące decyzje Rady nie będą miały skutku natychmiastowego – będą mogły wejść w życie po ich uprawomocnieniu (w dwa miesiące i 10 dni po ogłoszeniu). Rada może w tym czasie przyjąć inne środki karne wobec osób i instytucji irańskich. [pr]