Foyer Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu. Foto: arch. TS UE

W Polsce kryzys spółki Kompania Węglowa każe przypomnieć, jak ważne jest przestrzeganie zasad obowiązujących w Unii Europejskiej, gdy chce się zażegnać upadek istotnej, ze względów społecznych czy politycznych firmy. Aktualną ilustracją tego problemu jest rozstrzygnięcie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczące skargi Francji na Komisję Europejską, która nakazała zwrot środków, zaaplikowanych dla ratowania spółki SeaFrance. Warto, by i decydenci polscy, i związkowcy zaangażowani w protest na Śląsku zapoznali się z tym wyrokiem Trybunału.

Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 14 stycznia 2015 potwierdził, że pomoc udzielona przez koleje francuskie SNCF spółce SeaFrance nie przystaje do zasad rynku wewnętrznego (Unii).

SeaFrance, obecnie zlikwidowana, była francuską spółką akcyjną, której 100 proc. właścicielem było francuskie publiczne przedsiębiorstwo kolejowe SNCF (Société Nationale des Chemins de Fer). Spółka wykonywała usługi transportu morskiego pasażerskiego i towarowego pomiędzy portami Calais i Dover. W 2009 roku SeaFrance była właścicielem floty statków i zatrudniała 1550 osób. Począwszy od 2008 roku sytuacja finansowa spółki zaczęła się systematycznie pogarszać ze względu na niekorzystną koniunkturę, kłopoty wewnętrzne i rewindykacje socjalne.

SNCF uruchomiła więc specjalną linię kredytową na rzecz SeaFrance. Tę ratunkową inicjatywę zatwierdziła Komisja Europejska 18 sierpnia 2010 roku^[1]. Następnie władze francuskie notyfikowały w Komisji projekt pomocy w restrukturyzacji SeaFrance, do którego załączono plan restrukturyzacji, która miała być sfinansowana przede wszystkim przez udzielenie przez państwo pomocy w formie dokapitalizowania SeaFrance kwotą 223 mln euro. Po złożeniu skargi przez konkurenta SeaFrance, władze francuskie zakomunikowały, pod koniec 2011 roku, że modyfikują plan: dokapitalizowanie miało zostać w przyszłości ograniczone do kwoty 166,3 mln euro a SNCF miało udzielić spółce-córce dwóch pożyczek. Pierwsza – 99,7 mln euro, była przeznaczona na sfinansowanie restrukturyzacji, a druga miała na celu zamianę pożyczki udzielonej na jeden ze statków floty SeaFrance.

W decyzji z 24 października 2011^[2] roku Komisja uznała cały pakiet ratunkowy z 2010 roku jak i środku na restrukturyzację przewidziane w planie z 2011 (dokapitalizowanie i pożyczki) za sprzeczne z regułami rynku wewnętrznego Unii Europejskiej. Komisja nakazał więc zwrot pomocy udzielonej w 2010 roku. Francja sprzeciwiła się tej decyzji i złożyła w Trybunale Sprawiedliwości pozew przeciwko Komisji, domagając się jej anulowania.