Foto: B. Cacko

Majowe wybory prezydenta Rzeczypospolitej doprowadziły do sytuacji, z którą już kilkakrotnie w wolnej Polsce państwo musiało sobie radzić: kohabitacji (wspólnego mieszkania) prezydenta z rządem z rywalizujących ugrupowań politycznych. W czasach prezydentur Lecha Wałęsy i Aleksandra Kwaśniewskiego spory polityczne nie przeszkadzały we współpracy dla dobra państwa, a nieuniknione konflikty nie paraliżowały państwa. Kryzys w relacjach rząd – prezydent ujawnił się i zaczął państwo paraliżować po wygranych przez koalicję PO – PSL wyborach w 2007 roku, gdy prezydentem był Lech Kaczyński, współzałożyciel Prawa i Sprawiedliwości. Polem najostrzejszego konfliktu stała się dla rywalizujących ośrodków władzy reprezentacja państwa na posiedzeniach Rady Europejskiej, w których chcieli uczestniczyć zarówno premier, jak i prezydent. W końcu – na wniosek prezesa Rady Ministrów – konflikt trafił do Trybunału Konstytucyjnego, który 20 maja 2009 roku wydał stosowne postanowienie.
W najbliższej przyszłości antagonizm rządu i prezydenta może znów się ujawnić, a zważywszy poziom uwolnionych negatywnych emocji tamten spór kompetencyjny mógłby okazać się wątłym zwiastunem nadchodzących nowych sporów. Dlatego właśnie, zanim rząd i prezydent wejdą w nowe konflikty, przypominamy tamto postanowienie Trybunału Konstytucyjnego. [Redakcja Obserwatora Konstytucyjnego]

27 marca i 20 maja 2009 r. Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpoznawał wniosek Prezesa Rady Ministrów dotyczący sporu kompetencyjnego w sprawie określenia centralnego konstytucyjnego organu państwa, który uprawniony jest do reprezentowania Rzeczypospolitej Polskiej w posiedzeniach Rady Europejskiej.

W postanowieniu z 20 maja 2009 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł:
1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Rada Ministrów i Prezes Rady Ministrów w wykonywaniu swych konstytucyjnych zadań oraz kompetencji kierują się zasadą współdziałania władz, wyrażoną w Preambule oraz w art. 133 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, jako najwyższy przedstawiciel Rzeczypospolitej, może, na podstawie art. 126 ust. 1 Konstytucji, podjąć decyzję o swym udziale w konkretnym posiedzeniu Rady Europejskiej, o ile uzna to za celowe dla realizacji zadań Prezydenta Rzeczypospolitej określonych w art. 126 ust. 2 Konstytucji.