TK



TK: względny zakaz małżeński jest zgodny z konstytucją

Andrzej Wróbel| Kodeks rodzinny i opiekuńczy| małżeństwo| niepełnosprawni umysłowo| niepełnosprawność intelektualna| RPO| Stanisław Rymar| Trybunał Konstytucyjny| upośledzenie umysłowe| zaburzenia psychotyczne

włącz czytnik
TK: względny zakaz małżeński jest zgodny z konstytucją
Sędzia A. Wróbel odczytuje wyrok. Foto: B. Cacko, ZP BTK

Ograniczenie prawa do zawarcia małżeństwa przez osoby niepełnosprawne umysłowo i intelektualnie jest zgodne z konstytucją – stwierdził Trybunał Konstytucyjny.

22 listopada 2016 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący względnego zakazu małżeńskiego.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 12 § 1 i 2 ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy jest zgodny z zasadą określoności przepisów prawa wynikającą z art. 2 konstytucji, z art. 30 oraz z art. 47 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji.

Orzeczenie zapadło jednogłośnie.

Trybunał Konstytucyjny ustalił, że archaiczne i nieprzystające do współczesnej wiedzy medycznej terminy „niedorozwój umysłowy” i „choroba psychiczna”, o których mowa w art. 12 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej: k.r.o.), są w doktrynie i orzecznictwie utożsamiane z aktualnymi pojęciami „upośledzenie umysłowe” i „zaburzenia psychotyczne”, występującymi w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego, które z kolei nie budzą co do zasady wątpliwości znaczeniowych. Art. 12 § 1 i 2 k.r.o. nie rodzi zatem problemów interpretacyjnych. Wszelkie ustalenia sądu w zakresie znaczenia powyższych pojęć muszą być bowiem oparte i poprzedzone zasięgnięciem opinii biegłych w zakresie wiedzy specjalistycznej, a mianowicie psychiatrii. Pojęciom tym nadawane jest więc takie znaczenie, jakie odzwierciedla współczesną wiedzę w zakresie medycyny.

Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że o naruszeniu zasady określoności przepisów prawa nie świadczy samo użycie pojęć niezdefiniowanych ustawowo, których treść musi być wypełniona przy wykorzystaniu opinii biegłych z zakresu wiedzy pozaprawnej. O nieokreśloności czy niejasności takich terminów można mówić dopiero wtedy, gdy nie da się ustalić ich treści w drodze uznanych metod wykładni. Trybunał uznał więc, że art. 12 § 1 i 2 k.r.o. jest zgodny z zasadą określoności przepisów prawa wynikającą z art. 2 konstytucji.

TK przyjął, że utrzymanie względnego zakazu małżeńskiego dla osób dotkniętych zaburzeniami psychotycznymi albo upośledzeniem umysłowym, przewidzianego w art. 12 § 1 k.r.o., może być uznane za konieczne z punktu widzenia ochrony małżeństwa i rodziny na nim opartej oraz dobra dziecka. Wartości te stanowią podstawę polskiego prawa rodzinnego i  mogą uzasadniać ograniczenie prawa do decydowania o swoim życiu osobistym w aspekcie zawarcia małżeństwa jako sformalizowanego i znajdującego się pod ochroną państwa związku mężczyzny i kobiety, o którym mowa w art. 18 konstytucji. Prawo o decydowaniu o swoim życiu osobistym – zagwarantowane w art. 47 konstytucji – nie ma bowiem charakteru absolutnego, przy którym nie liczą się już żadne prawa i wolności innych osób, a także ochrona porządku publicznego polegająca na zapewnieniu małżeństwu i rodzinie na nim opartej możliwie optymalnej realizacji istotnych funkcji społecznych, a przede wszystkim zagwarantowaniu ochrony dobra dziecka.

Poprzednia 123 Następna

Trybunał Konstytucyjny

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Artykuły powiązane

Brak art. powiąznych.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.