Minister Sprawiedliwości zwrócił się dzisiaj do Rady Ministrów o zgodę na podpisanie Międzynarodowej Konwencji ONZ w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem.

Jest to pierwsza powszechna umowa międzynarodowa kompleksowo poświęcona zagadnieniu wymuszonych zaginięć i ochronie ich ofiar. Podpisało ją 91 państw, a ratyfikowało 37, w tym 6 członków Unii Europejskiej.

„Wymuszone zaginięcie” to zatrzymanie, areszt, porwanie lub inna forma pozbawienia wolności przez funkcjonariuszy państwa, czemu towarzyszy odmowa przyznania przez władze tego faktu i ukrywanie przed bliskimi prawdy o losie i miejscu pobytu osoby zaginionej. Zaprzeczając jakoby ofiara znajdowała się pod ich kontrolą, władze odmawiają jej wszelkich praw, w tym dostępu do sądu i uczciwego procesu, co sytuuje tę osobę poza ochroną prawa.

 Konwencja zobowiązuje Państwa Strony do osądzenia i odpowiednio surowego ukarania sprawców wymuszonych zaginięć. Zakazuje przetrzymywania osób pozbawionych wolności bez kontaktu ze światem zewnętrznym, zwłaszcza z rodziną i prawnikiem. Powołuje do życia składający się z niezależnych ekspertów Komitet do spraw Wymuszonych Zaginięć. Państwa składają mu raporty z jej wykonania, a osoby pokrzywdzone (bezpośrednie ofiary wymuszonego zaginięcia lub członkowie ich rodzin) mogą składać tam skargi.

Prawo polskie już teraz nakazuje rejestrację każdego faktu pozbawienia wolności, surowo karze tortury i bezprawne uwięzienie, a więc związanie się Konwencją nie wymaga daleko idącej zmiany przepisów i będzie nakładać na Polskę przede wszystkim obowiązki sprawozdawcze. Tym niemniej jej podpisanie jest wydarzeniem ważnym, wyrazem woli przyłączenia się Polski do wysiłków ONZ dążącej do wyeliminowania tej zbrodni prawa międzynarodowego.