Obowiązujący od początku tego roku Kodeks karny wykonawczy nadmiernie ogranicza prawa więźniów do skarżenia się na warunki wykonywania kar. Tak uważa Helsińska Fundacja Praw Człowieka, która wystąpiła do rzecznika praw obywatelskich z prośbą o złożenie do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o zbadanie zgodności tych przepisów z Konstytucją.

Wątpliwości Fundacji dotyczą przede wszystkim postanowień  kkw regulujących prawo osoby pozbawionej wolności do składania skarg do organów postępowania wykonawczego, jak również sądu. W ocenie Fundacji zasadne byłoby dokonanie oceny nowych regulacji pod kątem ich zgodności z art. 45 (prawem do sądu), 63 (prawem do składania wniosków, petycji i skarg), 78 (prawem do złożenia odwołania) oraz 176 Konstytucji RP (zasadą dwuinstancyjności postępowania).

W ocenie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka wprowadzone 1 stycznia 2012 r. zmiany należy ocenić negatywnie, jako potencjalnie ograniczające możliwość skarżenia się w związku z różnymi aspektami wykonywania kary pozbawienia wolności, kluczowymi z punktu widzenia ochrony praw osób osadzonych.

- Wprowadzenie przez nowelizację konieczności właściwego uzasadniania skarg czy też unikania korzystania z określonych zwrotów (np. charakterystycznych dla tzw. gwary więziennej) może w opinii Fundacji doprowadzić do ograniczenia prawa do składania skargi. Istnieją uzasadnione obawy, iż wprowadzenie ww. ograniczeń doprowadzi w efekcie do sytuacji, w której osoby niewykształcone nie będą w stanie sprostać wymogom formalnym skargi. - Właśnie takie osoby w znacznej większości przebywają w zakładach karnych i aresztach śledczych - czytamy w liście do RPO.

Według jego autorów, uzasadnieniem tego poglądu może być również jednoznaczne stanowisko Europejskiego Komitetu ds. Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu (CPT), według którego efektywne postępowanie skargowe jest podstawowym zabezpieczeniem przed niewłaściwym traktowaniem w jednostkach penitencjarnych, dlatego osoby pozbawione wolności powinny mieć zagwarantowaną możliwość do skutecznego składania skarg zarówno do administracji jednostki penitencjarnej oraz do sądu.
lex.pl