TK
A. Rzepliński: Wystąpienie na Zgromadzeniu Ogólnym Sędziów Sądu Najwyższego
Andrzej Rzepliński| Konstytucja| pominięcie prawodawcze| prawa człowieka| pytanie prawne| Sąd Najwyższy| sentencja| Trybunał Konstytucyjny| wyroki interpretacyjne| wyroki zakresowe| Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego
włącz czytnikPodobnie jak w wypadku formuły interpretacyjnej sentencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego również zasadność formuły o niekonstytucyjności pominięcia prawodawczego znalazła potwierdzenie we wspomnianym już przeze mnie wniosku Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego w sprawie kontroli konstytucyjności przepisów Ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jeden z przepisów został zakwestionowany „w zakresie, w jakim pomija” pewną treść normatywną12.
Trybunał Konstytucyjny, jak powszechnie wiadomo, jest tylko sądem prawa. Aby jego wyroki wcielać w życie, tj. aby zapewnić hierarchiczną zgodność norm systemu prawnego oraz ochronę wolności i praw człowieka i obywatela, niezbędne jest działanie sądów.
To na sądach spoczywa obowiązek konstytucjonalizacji praktyki stosowania prawa, zapewnienia stanu zgodnego z Konstytucją w zakresie wiążąco rozstrzygniętym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego13; chodzi tu przede wszystkim o wyroki, w których Trybunał stwierdził niekonstytucyjność.
Jak słusznie podkreśla Sąd Najwyższy, niekonstytucyjne przepisy nie mogą być podstawą orzekania przez sądy, a orzeczenia wydane na ich podstawie, które zostały zaskarżone, powinny zostać uchylone w odpowiednim toku instancji, i to bez zbędnego i naruszającego zasady ekonomii procesowej odsyłania do instytucji wznowienia postępowania14. Mówiąc o konstytucjonalizacji praktyki stosowania prawa przez sądy po wyroku Trybunału, warto przypomnieć, że w okresie odroczenia utraty mocy obowiązującej przez niekonstytucyjne przepisy te przepisy – jako ciągle obowiązujące – należy stosować. Temu służy instytucja odroczenia. Tak rozumiana, gwarantuje ona pewność i stabilność prawa. Tym wartościom należy niekiedy – na okres spoczywania wyroku Trybunału – przyznać pierwszeństwo przed zapewnieniem hierarchicznej zgodności norm systemu prawa.
Istotną rolę w konstytucjonalizacji prawa przez sądy – ze względu na swoją pozycję ustrojową i autorytet – odgrywa Sąd Najwyższy. Jego zrozumienie dla do wyroków interpretacyjnych oraz wyroków o pominięciu prawodawczym zwiększa siłę Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych i wojskowych w tym dziele konstytucjonalizacji prawa.
*****
Dobra współpraca to nie tylko znajdowanie lepszych dróg współdziałania, lecz także inicjowanie nowych. Dlatego z dużym zadowoleniem przyjąłem propozycję złożoną przez Pierwszą Prezes Sądu Najwyższego, Panią prof. Małgorzatę Gersdorf, na tegorocznym Zgromadzeniu Ogólnym Sędziów Trybunału Konstytucyjnego, by wspólnie przedstawiać Sejmowi oraz innym właściwym organom uwagi o stwierdzonych nieprawidłowościach lub lukach w prawie, których usunięcie jest niezbędne dla zapewnienia spójności systemu prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Artykuły powiązane
Brak art. powiąznych.
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski
Brak komentarzy.