Nie uwzględnienie RLKS w ustawie ustalającej ogólne zasady realizacji programów operacyjnych może utrudnić korzystanie z niego w Polsce. Poszczególne samorządy potrzebują bowiem do jego zastosowania podstawy prawnej, co niektóre z nich już zadeklarowały w opracowywanych projektach regionalnych programów operacyjnych (Zob. np. Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014 – 2020. Projekt, 3 grudnia 2013, dostępny na perspektywa2020.wzp.pl/rpo/perspektywa_2020/wiadomosci/p-r-m-a-21650/wiadomosci.htm, s. 284). Zaistniała sytuacja może przeszkodzić we wzmocnieniu partycypacji obywateli w decydowaniu o kierunkach rozwoju lokalnego. Wyjaśnienia powodów braku RLKS w ustawie dostarcza odpowiedź udzielona przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju na dotyczącą tego uwagę zgłoszoną w konsultacjach społecznych projektu tego dokumentu. Okazuje się, że RLKS ma zostać uregulowany w ustawie dotyczącej wykorzystania funduszy na rozwój obszarów wiejskich w perspektywie finansowej 2014-2020 (Zob. odpowiedź na uwagę do Rozdziału 11 ustawy, zgłoszoną przez Stałą konferencję ds. konsultacji funduszy europejskich 2014-2020 przy Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych w zestawieniu dostępnym na bip.mir.gov.pl/Prawo/Projekty_rozporzadzen/Documents/DKF_U_PO1420_tabela_konsspol_20022014.pdf, s. 61.).

Oznacza to nic innego, jak możliwe ograniczenie tego instrumentu tylko do obszarów wiejskich, a więc pozostanie przy tym, co oferowało podejście LEADER, bez wykorzystania nowych zaproponowanych przez Komisję Europejską możliwości. Jeśli tak się stanie, możemy stracić okazję dodatkowej motywacji dla mieszkańców terenów o różnym charakterze do organizowania się w celu zaangażowania w podejmowanie decyzji dotyczących ukierunkowania środków związanych z przyszłością ich dzielnicy czy miasteczka. Wprowadzenie takiego narzędzia mogłoby świetnie współgrać ze stosowaniem ostatnio coraz częściej w polskich miastach budżetów partycypacyjnych (obywatelskich), o których pisaliśmy już kilkukrotnie na łamach niniejszego monitoringu. Warto przy tym pamiętać, że poziom partycypacji w Polsce wskazuje na potrzebę otwierania nowych przestrzeni dla takiej aktywności obywatelskiej także na obszarach miejskich, a RLKS byłby tutaj świetnym narzędziem.
Biuletyn Kompas - Instytut Spraw Publicznych