Foto: sxc.hu

15 marca Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-162/10, którą irlandzka spółka Phonographic Performance Ltd. zajmująca się zbiorowym zarządzaniem prawami producentów fonogramów do nagrań dźwiękowych lub fonogramów w Irlandii wytoczyła państwu irlandzkiemu.

PPL wniosła do High Court (Commercial Division, Irlandia) powództwo przeciwko państwu irlandzkiemu mające na celu ustalenie, że państwo to narusza prawo Unii, ponieważ regulacje krajowe zwalniają prowadzących hotele z obowiązku zapłaty godziwego wynagrodzenia za używanie fonogramów w pokojach hotelowych w Irlandii. PPL żądała także odszkodowania z tytułu tego uchybienia. W tych okolicznościach sąd irlandzki zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z kilkoma pytaniami.

ETS  na wstępie dokonał analizy kwestii, czy osoba prowadząca hotel, umieszczająca w pokojach klientów odbiorniki telewizyjne lub radiowe, do których doprowadza nadawany sygnał, jest „użytkownikiem” dokonującym czynności „publicznego udostępnienia” nadawanego fonogramu w rozumieniu prawa Unii.

W tym kontekście Trybunał przypomniał, iż orzekł już wcześniej, że pojęcie publicznego udostępniania wymaga zindywidualizowanej oceny i aby dokonać takiej oceny, trzeba uwzględnić kilka uzupełniających się czynników, niemających charakteru autonomicznego i od siebie współzależnych.

Do tych czynników zaliczyć należy, w pierwszej kolejności, nieodzowną rolę odgrywaną przez użytkownika. Użytkownik ten dokonuje bowiem czynności udostępnienia, gdy podejmuje działania w celu udostępnienia swoim klientom nadawanego programu zawierającego chroniony utwór, mając pełną świadomość konsekwencji swego postępowania. Trybunał sprecyzował następnie niektóre nieodłączne elementy terminu „publiczne”. W tym względzie stwierdził, iż określenie „publiczne” oznacza, że chodzi o nieokreśloną liczbę potencjalnych odbiorców i dość znaczną liczbę osób. Wreszcie, Trybunał orzekł, że zarobkowy charakter „publicznego udostępniania” stanowi także istotny czynnik. Dorozumiane jest zatem, że odbiorcy, w stosunku do których następuje udostępnianie, z jednej strony są dla użytkownika grupą docelową, a z drugiej strony są podatni, w takim czy innym stopniu, na odbiór tego udostępniania, a nie jedynie „uchwyceni” przypadkowo.

Otóż, w rozpatrywanej sprawie, kryteria te zostały spełnione. I tak rola osoby prowadzącej hotel, która umieszcza w pokojach odbiorniki telewizyjne lub radiowe, jest nieodzowna, gdyż goście hotelu mogą korzystać z fonogramów tylko dzięki celowemu działaniu tej osoby prowadzącej. W odniesieniu następnie do gości hotelu, stanowią oni nieokreśloną liczbę potencjalnych odbiorców, gdyż dostęp owych gości do usług hotelu wynika, co do zasady, z własnego wyboru każdego z nich i jest ograniczony wyłącznie przez możliwości noclegowe danego hotelu. Odnośnie do znaczenia liczby potencjalnych odbiorców, Trybunał orzekł już, że goście hotelu stanowią dość znaczną liczbę osób, tak że należy uznać te osoby za publiczność3. Wreszcie nadawanie fonogramów przez osobę prowadzącą hotel ma charakter zarobkowy. Dokonywane przez osobę prowadzącą hotel działanie, mające na celu udostępnienie gościom utworu nadawanego drogą radiowo-telewizyjną, stanowi bowiem dodatkową usługę, mającą wpływ na standard tego hotelu, a co za tym idzie, na cenę pokoju. Poza tym możliwe jest przyciągnięcie dodatkowych gości zainteresowanych tymi dodatkowymi usługami.