Ponad pół tysiąca wolnych stanowisk sędziowskich, których ze względów proceduralnych nie można obsadzić, to wielki potencjał polskiej Temidy. W myśl przygotowanego w resorcie projektu nowelizacji, ma on być wreszcie wykorzystany. Wprowadzenie do procesu nominacyjnego narzędzi komunikacji elektronicznej znacznie przyspieszy procedurę, podaje najnowsze wydanie kwartalnika "Na wokandzie".

W połowie ubiegłego roku w Ministerstwie Sprawiedliwości rozpoczęto prace nad zmianami w przepisach mającymi przyśpieszyć procedury nominacyjne sędziów. Dziś bowiem, choć nie brakuje osób mających kwalifikacje potrzebne do pełnienia tej odpowiedzialnej funkcji (złożenie egzaminu sędziowskiego lub prokuratorskiego, jak również odpowiedni staż na stanowisku asystenta sędziego, referendarza, adwokata czy radcy prawnego), 575 stanowisk sędziowskich w całym kraju pozostaje nieobsadzonych (stan na 30 czerwca br.). Sytuacja się pogarsza, bo rok wcześniej takich stanowisk było 402.

Przyczyną tej sytuacji jest bardzo długie postępowanie nominacyjne, sprawiające, że wakaty sędziowskie stały się trwałym problemem polskiego wymiaru sprawiedliwości. Procedury związane z obsadzeniem stanowiska sędziego trwają czasem nawet dwa lata. W obecnym stanie prawnym nie bardzo można je skrócić, gdyż trzeba stosować tradycyjny, listowo-papierowy obieg dokumentów, a ponadto nie ma określonych terminów na wykonanie niektórych czynności przewidzianych w postępowaniu nominacyjnym.

W odpowiedzi na powyższe Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt nowelizacji ustaw Prawo o ustroju sądów powszechnych i o Krajowej Radzie Sądownictwa. 30 lipca 2013 r. został on przyjęty przez Radę Ministrów. – Projekt koncentruje się na dwóch podstawowych obszarach. Jednym jest wykorzystanie komunikacji elektronicznej na użytek postępowania nominacyjnego, drugi to skrócenie lub wyraźne zakreślenie terminów czynności podejmowanych w tym postępowaniu – mówi sędzia Anita Lewandowska, zastępca dyrektora Departamentu Sądów, Organizacji i Analiz Wymiaru Sprawiedliwości MS, która uczestniczy w pracach nad nowelizacją.

Tylko e-zgłoszenie

Korzystanie z komunikacji elektronicznej zacznie się już na etapie przedstawiania kandydatury. W myśl projektu nowelizacji, osoba ubiegająca się o wolne stanowisko sędziowskie zakłada profil na portalu dostępnym na stronie internetowej Krajowej Rady Sądownictwa. Po uwierzytelnieniu (identyfikacja w systemie teleinformatycznym następuje na jeden z trzech sposobów – za pomocą podpisu potwierdzonego profilem zaufanym ePUAP, podpisu weryfikowanego przy pomocy kwalifikowanego certyfikatu, otrzymanego w sądzie identyfikatora wskazującego na tożsamość kandydata) może ona wypełnić kartę zgłoszenia i przesłać ją do prezesa właściwego sądu, wraz ze skanami wymaganych dokumentów. Wspomniany profil stanowić będzie swego rodzaju repozytorium, w którym zamieszczane będą wszelkie informacje i zdigitalizowane dokumenty wytwarzane w trakcie procesu nominacyjnego.