Z kolei Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego swoje działania dotyczące promowania możliwości bezpłatnego kształcenia na polskich uczelniach czy programów stypendialnych adresował przede wszystkim do osób pochodzenia polskiego ze Wschodu. Z wyjaśnień resortu wynikało, że młodzi Polacy mieszkający w krajach Unii sami kontaktują się z uczelniami. Jednak w grupie tej zaobserwować można wyraźny spadek zainteresowania polskimi uczelniami, gdyż  oferta  edukacyjna  oraz stypendialna  uczelni europejskich są bardziej konkurencyjne. Wskazać też trzeba, że Ministerstwo Nauki nie kierowało lektorów języka polskiego ani też nie wysyłało podręczników i pomocy dydaktycznych do niemieckich ośrodków akademickich z powodu braku zainteresowania ze strony niemieckiej.

Minister Spraw Zagranicznych - odpowiedzialny za zawieranie umów na realizację zadań zleconych na rzecz Polonii i Polaków za granicą z organizacjami pozarządowymi - nie sprecyzował jednoznacznie szczegółowych zasad kwalifikowalności kosztów administracyjnych ponoszonych przez organizacje czy instytucje, realizujące zadania na rzecz Polonii i Polaków za granicą. Ta dowolność stwarza ryzyko, że organizacje te z dotacji przeznaczonych na konkretne zadanie, adresowane do Polaków lub Polonii, będą finansowały całkowite koszty utrzymania, nie tylko te związane z konkretnym zadaniem zleconym przez ministra.  Dlatego zdaniem NIK, konieczne jest doprecyzowanie katalogu kosztów w osobnych uregulowaniach lub w umowach zawieranych z organizacjami.

Wątpliwości NIK budzi sposób rozdysponowywania środków finansowych przez placówki dyplomatyczno-konsularne na projekty realizowane przez organizacje polonijne. Nie wszystkie placówki szeroko informowały o takiej możliwości, choćby na swoich stronach internetowych, co nie zapewnia równego dostępu organizacji polonijnych do informacji w sprawie ubiegania się o takie wsparcie.

NIK oceniła pozytywnie skontrolowane instytucje i organizacje pozarządowe, które realizowały zadania na rzecz Polonii i Polaków za granicą. Wykryte nieprawidłowości dotyczyły głównie rozliczania czasu pracy, kosztów podróży, niedostatecznego przestrzegania  umów czy terminów z nich wynikających.