Brak możliwości wpisania do ewidencji i nadania numerów identyfikacyjnych obojgu małżonkom, w sytuacji, gdy istnieje między nimi rozdzielność majątkowa a oboje małżonkowie posiadają i prowadzą odrębne gospodarstwa rolne, narusza konstytucyjną zasadę równości.

3 grudnia 2012 r. o godz. 8.30 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczące wpisu do ewidencji producentów i nadawaniu numeru identyfikacyjnego rolnikom pozostającym w związku małżeńskim.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 12 ust. 4 ustawy o systemie ewidencji, w zakresie w jakim nie przewiduje dopuszczalności nadania osobnych numerów identyfikacyjnych każdemu z małżonków, w sytuacji gdy istnieje między nimi rozdzielność majątkowa i prowadzą odrębne gospodarstwa rolne nie jest niezgodny z wynikającymi z art. 2 konstytucji zasadami zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz poprawnej legislacji oraz jest niezgodny z art. 32 ust. 1 w związku z art. 18 konstytucji.

Powyższy przepis we wskazanym zakresie traci moc obowiązującą z upływem osiemnastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.

W pozostałym zakresie Trybunał Konstytucyjny umorzył postępowanie.

Trybunał Konstytucyjny wskazał, że problem konstytucyjny w niniejszej sprawie jest związany z nieuwzględnieniem w kwestionowanym przepisie okoliczności, iż jest możliwa i – jak choćby pokazuje stan faktyczny sprawy, na tle której NSA wystąpił z pytaniem prawnym – w praktyce występuje sytuacja, gdy każdy z małżonków prowadzi odrębne gospodarstwo rolne. Tymczasem kwestionowana regulacja umożliwia wpisanie do rejestru producentów i nadanie numeru identyfikacyjnego tylko jednemu małżonkowi.

Trybunał Konstytucyjny zauważył, że ustawa o systemie ewidencji realizuje na gruncie prawa polskiego obowiązek ustanowienia systemu zarządzania i kontroli wynikający obecnie z art. 14 rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 z 19 stycznia 2009 r. ustanawiającego wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego dla rolników w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiającego określone systemy wsparcia dla rolników. System zarządzania i kontroli związany jest z ochroną interesów finansowych Unii Europejskiej. Nałożony na państwa członkowskie obowiązek utworzenia systemu zarządzania i kontroli ma na celu zwiększenie skuteczności i kontroli wsparcia unijnego.