Kwestionowane przepisy rozporządzenia, określające ograniczenia praw i wolności, są niezgodne z konstytucją ze względu na nieodpowiednią formę prawną ich wprowadzenia – stwierdził Trybunał Konstytucyjny.

21 kwietnia 2015 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący postanowień regulaminu organizacyjno-porządkowego dla zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających (zasady wydawania rozporządzenia).

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że:

1) § 10 ust. 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 10 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających oraz składu, trybu powoływania i zadań komisji psychiatrycznej do spraw środków zabezpieczających, jest niezgodny z art. 92 ust. 2 konstytucji,

2) § 1 pkt 3 załącznika nr 6 do rozporządzenia powołanego w punkcie 1, jest niezgodny z art. 41 ust. 1 i art. 47 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji,

3) § 2 ust. 1 pkt 5 załącznika nr 6 do rozporządzenia powołanego w punkcie 1 w zakresie, w jakim przyznaje kierownikowi zakładu psychiatrycznego kompetencję do określania godzin prowadzenia przez pacjentów niekontrolowanych rozmów telefonicznych, jest niezgodny z art. 49 konstytucji.

Zarzuty Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczyły naruszenia zakazu przekazywania przez ministra jego własnej kompetencji do uregulowania danej sprawy innemu podmiotowi. Wnioskodawca wskazywał, że w myśl art. 201 § 4 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, regulamin organizacyjno-porządkowy wykonywania środków zabezpieczających powinien być określony w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw zdrowia. Sposób realizacji tych środków nie może zatem wynikać – jak w wypadku zakładów psychiatrycznych dysponujących warunkami podstawowego zabezpieczenia – z regulaminu ustalanego przez kierownika takiego zakładu. Rzecznik kwestionował również te unormowania regulaminu Ministra Zdrowia, które określały zasady przeprowadzania kontroli osobistej osób przyjmowanych do zakładów psychiatrycznych oraz zasady odbywania rozmów telefonicznych przez osoby przebywające w takich zakładach. W ocenie wnioskodawcy materie te powinny być unormowane w ustawie.