Przejście graniczne Serbia - Węgry w Horgos. Wikimedia Commons

Nakładając grzywnę odpowiadającą 60% kwoty środków pieniężnych niezgłoszonych w trakcie przekraczania zewnętrznej granicy UE, węgierskie przepisy naruszają prawo Unii. Kwota tej grzywny nie jest proporcjonalna do powagi naruszenia, ponieważ naruszenie to polega na niewykonaniu obowiązku zgłoszenia posiadania kwoty większej lub równej 10.000 EUR.

W trosce o zapobieganie nielegalnemu przepływowi środków pieniężnych, rozporządzenie Unii¹ stanowi, że każda osoba przekraczająca granicę zewnętrzną Unii i przewożąca środki pieniężne o wartości 10.000 EUR lub wyższej ma obowiązek zgłosić tę kwotę organom państwa członkowskiego miejsca przekroczenia granicy. Zgłoszenie to powinno wskazywać w szczególności pochodzenie środków pieniężnych i zamierzony cel ich przeznaczenia. Na podstawie rozporządzenia państwa członkowskie powinny ustanowić skuteczne, proporcjonalne i odstraszające sankcje, które będą stosowane w przypadku niewykonania obowiązku zgłoszenia.

Na Węgrzech kwota grzywien nakładanych w przypadku niewykonania obowiązku zgłoszenia zależy od wysokości kwoty niezgłoszonych środków pieniężnych. Prawo węgierskie nakłada obowiązek zapłaty grzywny w wysokości 60% od każdej niezgłoszonej kwoty przekraczającej 50.000 EUR.

W dniu 9 sierpnia 2012 r. Robert Michał Chmielewski przybył z Serbii na Węgry nie zgłosiwszy przewożonej przez siebie kwoty środków pieniężnych, to jest łącznej kwoty w wysokości 147.492 EUR złożonej z 249.150 lewów bułgarskich (BGN), 30.000 lirów tureckich (TRY) i 29.394 lejów rumuńskich (RON). Węgierskie organy nałożyły na niego grzywnę w wysokości 24.532.000 HUF (blisko 78.000 EUR) za naruszenie obowiązku zgłoszenia.

R.M. Chmielewski wniósł skargę od tej decyzji węgierskich organów podnosząc, że węgierskie uregulowanie, na podstawie którego została na niego nałożona sankcja, było sprzeczne z prawem Unii. Rozpoznający spór Kecskeméti közigazgatasi és munkaügyi birósśg (sąd ds. administracyjnych i pracy w Kecskemét, Węgry) zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem, czy kwota grzywny ustalona przez prawo węgierskie jest zgodna z wymogiem rozporządzenia, zgodnie z którym sankcja nakładana za niewykonanie obowiązku zgłoszenia powinna być proporcjonalna do popełnionego naruszenia.

W ogłoszonym dzisiaj wyroku Trybunał przypomniał w pierwszej kolejności, że w braku europejskiej harmonizacji sankcji mających zastosowanie w przypadku niewykonania obowiązku zgłoszenia ustanowionego rozporządzeniem, państwa członkowskie są uprawnione do wyboru sankcji, które wydają się im właściwe. Niemniej jednak, przy wykonywaniu ich kompetencji zobowiązane są do przestrzegania prawa Unii i ogólnych zasad, a w konsekwencji - do przestrzegania zasady proporcjonalności.