Tymczasem w rozpatrywanej sprawie Trybunał zauważył, że terminy mianowania nauczycieli w ramach tego systemu są zmienne i niepewne, ponieważ mianowanie zależy od niepewnych i nieprzewidywalnych okoliczności. Z jednej bowiem strony mianowanie wskutek awansowania nauczycieli na liście rezerwy kadrowej uzależnione jest od całkowitego okresu trwania umów o pracę na czas określony oraz stanowisk, które w międzyczasie stają się nieobsadzone. Z drugiej strony, nie ustala się żadnego konkretnego terminu odnośnie do organizacji postępowań konkursowych. Z tego wynika, że włoskie uregulowanie, chociaż formalnie ogranicza korzystanie z umów o pracę na czas określony w celu ustanowienia rocznych zastępstw na wolnych i nieobsadzonych stanowiskach tylko do tymczasowego okresu kończącego się w chwili zakończenia postępowań konkursowych, to nie pozwala upewnić się, że konkretne stosowanie obiektywnych powodów jest zgodne z wymogami porozumienia ramowego⁴.

Ponadto względy natury budżetowej nie stanowią same w sobie celu realizowanego przez politykę społeczną, a tym samym nie mogą uzasadniać braku jakiegokolwiek środka zapobiegającego nadużyciom w korzystaniu z kolejnych umów o pracę na czas określony.

W rezultacie, włoskie uregulowanie nie zawiera środka zapobiegającego nadużyciom w korzystaniu z kolejnych umów o pracę na czas określony.

Środki w postaci sankcji

Uregulowanie włoskie wyklucza możliwość naprawienia szkody poniesionej z uwagi na nadużycia w korzystaniu z kolejnych umów o pracę na czas określony w sektorze szkolnictwa. Nie zezwala również na przekształcenie tych umów w umowy na czas nieokreślony.

Okoliczność, że pracownik, który zapewniał zastępstwo może otrzymać umowę o pracę na czas nieokreślony tylko poprzez uzyskanie mianowania wskutek awansowania na liście rezerwy kadrowej jest niepewna i nie stanowi więc sankcji na tyle skutecznej i odstraszającej, by zapewnić pełną skuteczność norm wydanych na podstawie porozumienia ramowego.

Trybunał podkreślił, że nawet jeśli sektor szkolnictwa wykazuje szczególną potrzebę elastyczności, to państwo włoskie nie może uwolnić się od przestrzegania obowiązku wprowadzenia odpowiedniego środka do należytego karania nadużyć w korzystaniu z kolejnych umów o pracę na czas określony.

Z tych względów Trybunał orzekł, że porozumienie ramowe w sprawie pracy na czas określony stoi na przeszkodzie uregulowaniu, które w oczekiwaniu na zakończenie postępowań konkursowych mających na celu zatrudnienie personelu mianowanego w zarządzanych przez państwo szkołach zezwala na zawieranie kolejnych umów o pracę na czas określony w celu obsadzenia stanowisk nieobsadzonych i wolnych przez nauczycieli, jak również personel administracyjny, techniczny i pomocniczy, nie wskazując dokładnego terminu zakończenia tych postępowań konkursowych i wyłączając możliwość uzyskania odszkodowania za poniesioną z uwagi na to przedłużenie szkodę.

Uregulowanie to nie zawiera bowiem obiektywnych i przejrzystych kryteriów pozwalających zweryfikować, czy ponowne zawarcie takich umów służy zaspokojeniu rzeczywistego zapotrzebowania, czy prowadzi do osiągnięcia realizowanego celu i czy jest niezbędne w tym zakresie. Nie przewiduje również żadnego innego środka zapobiegania nadużyciom w korzystaniu z kolejnych umów o pracę na czas określony, ani żadnego środka o charakterze sankcji za takie nadużycia.