Ten sam raport wskazał, że w świadomości Polaków wciąż najważniejsze w tych relacjach są dążenia niektórych niemieckich wypędzonych do odzyskania majątków w Polsce, spory o upamiętnianie wypędzeń czy nieufność wobec Niemiec. Na próżno szukać w pańskim opracowaniu odwołań historycznych. Czy rozdźwięk w społecznym i medialnym obrazie Niemców oraz tym przedstawianym przez ekspertów nie jest zbyt duży?

Przestrzeń publiczna w relacjach polsko-niemieckich była przez wiele lat zdominowana przez politykę historyczną. Naiwnością byłoby twierdzić, że to zmieni się z dnia na dzień. Tematy historyczne traktuje się często zbyt histerycznie i emocjonalnie. Niekiedy nawet używa się ich w sposób nieodpowiedzialny. Mają olbrzymi potencjał rozpalania antyniemieckich emocji. Jednak i na tym polu zrobiliśmy spory postęp. Jesteśmy w tej historycznej debacie nieco dalej niż np. Czesi, czego dowodem jest ostatnia walka wyborcza w tym kraju. U nas polityka europejska i energetyczna powoli zastępuje politykę historyczną.

Czy te nowe tematy dyskusji w bilateralnych relacjach to pole do popisu dla organizacji wspierających dialog polsko-niemiecki?

Z pewnością. Rola tych instytucji nadal będzie rosła zarówno po stronie niemieckiej jak i polskiej. Kiedyś podstawą takich debat były bilateralne stosunki polsko-niemieckie, sprawy historyczne czy partnerstwa miast. Teraz przedmiotem dyskusji będzie przyszłość kapitalizmu oraz modele gospodarcze. Rozmowy bilateralne zastąpi zaś rozmowa o wyzwaniach stojących przed Europą.

*Piotr Buras – od stycznia 2013 roku dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR), wcześniej publicysta „Gazety Wyborczej”. Ekspert ds. niemieckich. Autor m.in. „Muzułmanie i inni Niemcy. Republika berlińska wymyśla się na nowo”. Jest też autorem raportu (we współpracy z Bartłomiejem Nowakiem oraz Anną Dzieszkowską i Jędrzejem Trojanowskim) „Polska-Niemcy. Partnerstwo dla Europy? Interesy, opinie elit, perspektywy”. Publikacja powstała w ramach wspólnego projektu Centrum Stosunków Międzynarodowych, Fundacji Konrada Adenauera i Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej.

Instytut Obywatelski