ETS - foyer

Od wydania w 1963 r. wyroku w sprawie Van Gend & Loos jednostki mogą powoływać się bezpośrednio na prawo Unii przed organami i sądami krajowymi.

5 lutego 1963 r. Trybunał Sprawiedliwości wydał wyrok w sprawie Van Gend & Loos[1], w odpowiedzi na pytanie prejudycjalne sądu holenderskiego, Tariefcommissie. Sąd ten rozpatrywał spór między niderlandzkim przedsiębiorstwem transportowym Van Gend & Loos a niderlandzkim organem celnym w przedmiocie należności celnych, jakie przedsiębiorstwo to było zmuszone płacić przy przywozie towarów z Niemiec do Holandii. Przedsiębiorstwo uznało owe należności celne za sprzeczne z zasadą traktatu EWG zakazującą państwom członkowskim podwyższania ceł we wzajemnych stosunkach handlowych. Organ celny utrzymywał natomiast, że przedsiębiorstwo nie ma prawa powoływać się na ową zasadę, ponieważ ustanawia ona jedynie zobowiązanie wobec pozostałych państw członkowskich.

Trybunał ustanowił w wyroku jedną z fundamentalnych zasad prawa Unii Europejskiej: zasadę skutku bezpośredniego. Zgodnie z tą zasadą z prawa Unii wynikają nie tylko wzajemne zobowiązania państw członkowskich, lecz wywołuje ono także bezpośrednie skutki wobec obywateli i przedsiębiorstw, przyznając im indywidualne uprawnienia podlegające ochronie organów i sądów krajowych.

W dniu 13 maja 2013 r. w Trybunale zorganizowana zostanie konferencja poświęcona upamiętnieniu ogłoszenia tego wyroku. W ramach tej konferencji, otwartej dla przedstawicieli wszystkich zawodów prawniczych oraz świata akademickiego poprzez procedurę zapisów on line, uczestnicy omawiać będą treść wyroku, jego skutki oraz dalsze perspektywy zapoczątkowanej nim linii orzecznictwa. W podobnym duchu otwartości na świat prawniczy, jaki przyświecał niedawnej publikacji Trybunału wydanej z okazji jego sześćdziesięciolecia w grudniu 2012 r., dyskusję podczas konferencji poprzedzą liczne wystąpienia osobistości spoza Trybunału.

Po raz pierwszy w historii Trybunału konferencja będzie dostępna na żywo dla szerokiej publiczności za pośrednictwem strony internetowej Trybunału (www.curia.europa.eu), co świadczy o wyjątkowym charakterze tego przedsięwzięcia, a także o znaczeniu zasady skutku bezpośredniego dla każdego obywatela i przedsiębiorstwa w Unii.

[1] Wyrok z dnia 5 lutego 1963 r. w sprawie 26/62 Van Gend & Loos przeciwko Nederlandse administratie der belastingen
ETS