Prawo Unii w dziedzinie zamówień publicznych sprzeciwia się obowiązywaniu przepisów krajowych, które umożliwiają, bez odwołania się do zasad dotyczących udzielania zamówień publicznych, zawarcie umów o współpracy, których przedmiotem nie jest wykonanie wspólnej misji publicznej i które mogą prowadzić do zapewnienia uprzywilejowanej sytuacji prywatnemu usługodawcy.

Włoskie przepisy zezwalają organom administracji publicznej na zawieranie między nimi porozumień o współpracy w zakresie działalności prowadzonej we wspólnym interesie. Ponadto uniwersytety publiczne mogą świadczyć usługi badawcze i usługi w zakresie doradztwa na rzecz podmiotów publicznych i prywatnych, o ile działalność ta nie narusza powierzonych im zadań w zakresie nauczania.

W 2009 r. Azienda Sanitaria Locale di Lecce (miejscowy zakład opieki zdrowotnej w Lecce, „ASL”) zatwierdził specyfikację istotnych warunków zamówienia dotyczącą wykonania przez università del Salento (Uniwersytet Salentyński) badania i oceny wytrzymałości na wstrząsy sejsmiczne budynków szpitalnych należących do prowincji Lecce, bez przeprowadzania przetargu. Badania te miały obejmować również sporządzenie sprawozdań, przedstawienie wniosków, a także opis odpowiednich działań adaptacyjnych. ASL miał zapłacić uniwersytetowi za wszystkie te usługi kwotę w wysokości 200 000 EUR bez podatku VAT.

Różne samorządy i stowarzyszenia zawodowe, a także przedsiębiorstwa wniosły szereg skarg na decyzję o zatwierdzeniu specyfikacji warunków zamówienia powołując się na naruszenie krajowych i europejskich przepisów w dziedzinie zamówień publicznych. Consiglio di Stato (włoska rada stanu), która rozstrzyga sprawę w ostatniej instancji, zwróciła się do Trybunału Sprawiedliwości o rozstrzygnięcie kwestii, czy prawo Unii sprzeciwia się obowiązywaniu przepisów krajowych, które umożliwiają, bez odwołania się do zasad dotyczących udzielania zamówień publicznych, zawarcie umowy, na mocy której dwa podmioty publiczne ustanawiają miedzy sobą współpracę, taką jak w rozpoznawanej sprawie.

W wydanym dziś wyroku Trybunał zauważył przede wszystkim, że odpłatna umowa zawarta na piśmie między wykonawcą i instytucją zamawiającą stanowi zamówienie publiczne. Trybunał przypomniał własne orzecznictwo, zgodnie z którym nie jest istotne, że wykonawca ten jest sam instytucją zamawiającą, nie ma on zasadniczo celu zarobkowego, nie posiada struktury przedsiębiorstwa lub nie jest stale obecny na rynku.