Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy („PACE”) poparło definicję „więźnia politycznego” w brzmieniu zaproponowanym przez sprawozdawcę Christopha Strassera. Rezolucja w tej sprawie została przyjęta 3 października 2012 podczas sesji plenarnej PACE.

104 posłów głosowało za przyjęciem rezolucji, 64 było przeciwnych. Odrzucenie tego dokumentu postawiłoby pod znakiem zapytania przyszłość prac nad kwestiami związanymi z sytuacją więźniów politycznych.

Tekst przyjętej rezolucji potwierdza kryteria wypracowane przez niezależnych ekspertów w 2001 roku, kiedy pojęcie „więźnia politycznego” stało się przedmiotem debaty w Radzie Europy („RE”). To wtedy niezależni eksperci zostali powołani do oceny spraw tzw. „więźniów politycznych” w Armenii i Azerbejdżanie w kontekście przystąpienia tych państw do RE.

W opinii sprawozdawcy powołanego do przygotowania projektu rezolucji, kryteria wypracowane w tamtym okresie okazały się „rozsądne pod względem prawnym, sprawiedliwe i skuteczne”. Ponadto są one uniwersalne i mogą być stosowane wobec wszystkich państw, mimo iż zostały wypracowane i po raz pierwszy zastosowane w momencie przystępowania do RE Armenii i Azerbejdżanu.

W memorandum dołączonym do rezolucji, sprawozdawca odniósł się do obaw wyrażonych przez grupę posłów, w opinii których pojęcie „więźnia politycznego” może być nadużywane w celu usprawiedliwienia aktów terrorystycznych. Takie zarzuty były podnoszone przede wszystkim przez posłów z Hiszpanii i Turcji. W opinii Ch. Strassera są one nieuzasadnione, ponieważ „jest absolutnie jasne, że terroryści, bez względu na to, czy są członkami ETA („Kraj Basków i Wolność”) czy PPK („Partia Pracujących Kurdystanu”), czy jakiejkolwiek innej organizacji terrorystycznej, nie należą do kategorii więźniów politycznych, nawet jeśli twierdzą, że popełnili swe potworne zbrodnie z pobudek „politycznych””.

Zgodnie z rezolucją przyjętą 3 października 2012:
„Za „więźnia politycznego” należy uznać osobę pozbawioną wolności:
a) jeśli pozbawienie wolności nastąpiło z naruszeniem gwarancji wynikających z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, w szczególności swobody myśli, sumienia bądź religii, wolności słowa i informacji, wolności zgromadzeń czy zrzeszania się;
b) jeśli pozbawienie wolności nastąpiło z powodów czysto politycznych bez związku z przestępstwem;
c) jeśli ze względów politycznych okres pozbawienia wolności lub warunki osadzenia są wyraźnie nieproporcjonalne w stosunku do przestępstwa, za którego popełnienie dana osoba jest oskarżana lub podejrzana;
d) jeśli ze względów politycznych dana osoba jest pozbawiona wolności w sposób dyskryminacyjny;
e) jeśli pozbawienie wolności nastąpiło w wyniku postępowania przeprowadzonego z pogwałceniem zasady sprawiedliwości, co mogło wynikać z politycznych motywacji władz”

Rezolucja zawiera także postanowienie, wedle którego osoby pozbawione wolności w związku z aktami terrorystycznymi nie mogą być uznane za więźniów politycznych, jeżeli zostały skazane za te przestępstwa zgodnie z prawem krajowym i postanowieniami Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Rezolucja przyjęta 3 października 2012 r. jest oparta na wniosku wzywającym Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy do opracowania definicji więźnia politycznego zanim zostaną przygotowane raporty na temat sytuacji w poszczególnych krajach, w tym w Azerbejdżanie, Armenii, Republice Mołdowy, a także innych państwach Rady Europy. Przyjęcie rezolucji jest kluczowe dla dalszych prac nad raportem w sprawie więźniów politycznych w Azerbejdżanie. Raport będzie zaprezentowany na pierwszej sesji w 2013 roku.