Przepisy regulujące obowiązki sprawozdawcze i rejestracyjne zawarte w LDA stanowią potencjalnie najpoważniejsze źródło wątpliwości co do konstytucyjności ustawy o jawności lobbingu, nie oznacza jednak, że jedyne. W analizowanej ustawie można bowiem zidentyfikować przynajmniej dwa inne obszary regulacji, które mogą budzić podobne obiekcje. Po pierwsze, dyskusyjne są przepisy wyłączające Kościoły i organizacje religijne z zakresu podmiotowego LDA. W tym przypadku ostrzeżenia, co do potencjalnego zagrożenia naruszenia zasady rozdziału Kościoła od państwa, zgłaszali na etapie prac legislacyjnych w Izbie Reprezentantów przedstawiciele Departamentu Sprawiedliwości. Przedstawiali również zastrzeżenia odnośnie do przepisów LDA, które kreują pewne kompetencje wykonawcze sekretarza Senatu i sekretarza Izby Reprezentantów, a mogą być postrzegane jako naruszające zasadę podziału władzy. W obu przypadkach kwestionowane przepisy weszły w życie w swym pierwotnym brzmieniu i do tej pory nie były przedmiotem postępowań sądowych. Nie wyklucza to oczywiście możliwości zakwestionowania ich w przyszłości.

IV. Podsumowanie

Ponad sześć dekad obowiązywania amerykańskiego ustawodawstwa lobbingowego wskazuje, że zjawisko lobbingu niełatwo jest poddać skutecznej regulacji. Wynika to przede wszystkim z dynamiki i złożoności podmiotowej i przedmiotowej sfery reglamentacji. Równie trudne jest takie ukształtowanie aktu prawnego, aby nie ograniczał on podstawowych praw chronionych konstytucją. W warunkach amerykańskich granica tego kompromisu znacząco ewoluowała na przestrzeni lat. Początkowy spór dotyczył bowiem samej możliwości poddania lobbingu regulacji prawnej w ogóle. Konstytucyjność tej kwestii została jednak jednoznacznie rozstrzygnięta. W efekcie kontrowersje ogniskują się obecnie wokół konstytucyjności szczegółowych rozwiązań służących realizacji celów regulacji. Takie zdefiniowanie pola ewentualnego konfliktu przenosi zasadniczą dyskusję o konstytucyjności ustawodawstwa lobbingowego z ochrony prawa petycji na ochronę prawa do swobody wypowiedzi politycznej. W tej zaś materii obowiązująca ustawa LDA nie wykracza poza powszechnie akceptowane w USA standardy transparentności życia publicznego, a nawet — zdaniem krytyków — znacząco od nich odstaje. Szczególnie przez istniejące w niej ograniczenia jawności pewnych działań lobbingowych, brak skutecznych mechanizmów kontroli, a przede wszystkim pominięcie lobbingu grass-roots. Ewentualne poprawki dotyczące zaostrzenia obowiązków sprawozdawczych i rejestracyjnych nie powinny jednak budzić zasadniczych wątpliwości. Inaczej może być w przypadku wprowadzenia przepisów regulujących lobbing pośredni, co do których istnieje znaczące prawdopodobieństwo podejmowania prób podważania ich konstytucyjności.