TK
Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 12 marca 2014 r. (sygn. akt P 27/13)
Felix Frankfurter| glosa| Kodeks wykroczeń| Marek Kotlinowski| Prokurator Generalny| RPO| sprawca| Trybunał Konstytucyjny| Wojciech Hermeliński| wykroczenie| zdanie odrębne
włącz czytnikUchwalenie Konstytucji RP w 1997 r. zmieniło kontekst normatywny funkcjonowania zasady państwa prawnego. Nadal jednak istotnym elementem treści normatywnej tej zasady jest zaufanie obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa. Na tę zasadę składają się zaś liczne szczegółowe reguły, które w orzecznictwie TK określa się jako zasady przyzwoitej (prawidłowej) legislacji, zawierają one m.in. nakaz stanowienia prawa w taki sposób, aby nie stawało się pułapką dla obywatela, co zarzucano regulacji z art. 96 § 3 k.w. w pytaniu prawnym i stanowisku RPO. Zasady prawidłowej legislacji i wywodzone z niej dyrektywy szczegółowe pozostają w bliskiej korelacji z celem danej regulacji. Powstaje zasadnicze pytanie, czy sąd konstytucyjny uprawniony jest do oceny regulacji prawnej w razie stwierdzenia poważnego naruszenia zasad prawidłowej legislacji. Stanowisko TK nie jest jednolite w tej kwestii. Jeszcze przed uchwaleniem Konstytucji z 1997 r. TK podkreślił, iż „[...] nie jest powołany do kontrolowania celowości i trafności rozwiązań przyjmowanych przez ustawodawcę. Punktem wyjścia jego orzeczeń jest zawsze założenie racjonalnego działania ustawodawcy i domniemanie zgodności ustaw z konstytucją. Jeżeli jednak konstytucja nakłada na ustawodawcę obowiązek stanowienia prawa zgodnego z wymaganiami o tak generalnym charakterze, jak demokratyczne państwo prawne czy zaufanie obywatela do państwa, to nakazuje to Trybunałowi interweniować w tych wszystkich przypadkach, gdy ustawodawca przekroczy zakres swej swobody regulacyjnej w sposób na tyle drastyczny, że naruszenie wspomnianych klauzul konstytucyjnych stanie się ewidentne”. W kolejnych latach można wskazać orzeczenia, które sprawiają, iż owa myśl doznaje pewnego rozmiękczenia. Dla przykładu ograniczę się do wskazania dwóch rozstrzygnięć. W wyroku z 25 maja 2005 r. TK przyjął, iż zasady prawidłowej legislacji upoważniają go do kontroli racjonalności działalności prawodawczej, a z kolei w orzeczeniu z 16 lipca 2009 r.31, wydanym w pełnym składzie, TK wyraził pogląd, że „[.] wywiedziona z art. 2 Konstytucji zasada proporcjonalności szczególny nacisk kładzie na adekwatność celu legislacyjnego i środka użytego do jego osiągnięcia. To znaczy, że spośród możliwych (i zarazem legalnych) środków oddziaływania należałoby wybrać środki skuteczne dla osiągnięcia celów założonych, a zarazem najmniej uciążliwe dla podmiotów, wobec których mają być zastosowane lub dolegliwe w stopniu nie większym niż jest to niezbędne dla osiągnięcia założonego celu”. Wydaje się, iż w kierunku wytyczonym przez dwa wcześniej wymienione wyroki została przeprowadzona argumentacja zdania odrębnego sędziów W. Hermelińskiego i M. Kotlinowskiego, którzy przyjęli, że regulacja art. 96 § 3 k.w. jest niezgodna z art. 47 w zw. z art. 31 ust. 3 oraz art. 2 Konstytucji w zakresie, w jakim obowiązek wskazania obejmuje osobę najbliższą dla właściciela lub posiadacza pojazdu. Ich zdaniem, „zaskarżone uregulowanie mija się z celem jego ustanowienia”.
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski
Brak komentarzy.