Postanowienie tymczasowe o zabezpieczeniu wniosku jest wyjątkowym instrumentem prawnym, którego celem jest czasowe wstrzymanie podejmowania i wykonalności rozstrzygnięć innych organów władzy do czasu rozstrzygnięcia przez Trybunał Konstytucyjny kwestii zgodności z Konstytucją przepisów prawa na podstawie których zostało to rozstrzygnięcie wydane.

Jest to instytucjonalna gwarancja, że postępowanie przed Trybunałem i jego rozstrzygnięcie nie stanie się bezskuteczne ze względu na przedwczesną realizację tych działań, rozstrzygnięć czy decyzji innych organów, które oparte są na przepisach będących przedmiotem kontroli przez Trybunał Konstytucyjny.

Trybunał ma prawo doboru takiego środka zabezpieczenia, który uzna za najbardziej odpowiedni. Postanowienie tymczasowe o zabezpieczeniu ma charakter prewencyjny.

Wydanie tego postanowienia nie jest równoznaczne z uchyleniem czy podważeniem decyzji, ani jakiegokolwiek rozstrzygnięcia innych organów władzy państwowej. Postanowienie to stanowi jedynie czasowe wstrzymanie ich podejmowania lub wykonania, a więc zawieszenie wywołania przez nie określonych skutków prawnych,do momentu rozstrzygnięcia wątpliwości co do zgodności z Konstytucją podstawy prawnej na jakiej zostały albo miałyby zostać podjęte. Jest to w swej istocie szczególny instrument ochrony porządku prawnego w demokratycznym państwie prawnym.

Trybunał Konstytucyjny posiada kompetencje do korzystania z instytucji postanowienia tymczasowego o zabezpieczeniu na podstawie obowiązującej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i odpowiednio stosowanych przepisów ustawy Kodeks postępowania cywilnego, jeśli istnieje ryzyko, że wykonanie albo podjęcie rozstrzygnięć czy decyzji innego organu państwa mogłoby spowodować skutki nieodwracalne, w szczególności gdy przemawia za tym ważny interes publiczny albo ważny interes jednostki.

Postanowienie tymczasowe o zabezpieczeniu ma moc orzeczenia prawomocnego i wiąże wszystkie osoby oraz podmioty, których dotyczy. Jest to instytucja nadzwyczajna, o szczególnym charakterze,z której Trybunał Konstytucyjny, co jednoznacznie wynika z jego dotychczasowego orzecznictwa, korzysta jedynie w wyjątkowych sytuacjach.