TK



TK: ograniczenie korzystania z prawa własności (SK 7/13) nie jest niezgodne z konstytucją

Andrzej Rzepliński| podział nieruchomości| pominięcie ustawodawcze| postępowanie administracyjne| postępowanie wywłaszczeniowe| prawo własności| samorząd terytorialny| Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz| Trybunał Konstytucyjny| ustawa o gospodarce nieruchomościami

włącz czytnik

W rozpatrywanej sprawie zarzut pominięcia dotyczył braku uwzględnienia w art. 136 ust. 3 u.g.n. sytuacji normowanych przez art. 98 u.g.n., tj. podziału gruntu na wniosek właściciela. Zdaniem skarżącej powinna ona mieć prawo do zwrotu nieruchomości nabytej (przejętej) przez jednostkę samorządu terytorialnego, jeżeli spełnione są ogólne przesłanki dotyczące zwrotu nieruchomości (brak realizacji celu publicznego), a grunt przejęty (nabyty) przez jednostkę samorządu terytorialnego (gminę) stał się zbędny dla realizacji celu publicznego.

Rozstrzygany w tej sprawie problem konstytucyjny, tj. kwestia zgodności art. 136 ust. 3 u.g.n. we wskazanym przez skarżącą zakresie z przedstawionymi wzorcami konstytucyjnymi musi poprzedzić ustalenie, czy art. 98 ust. 1 u.g.n. powoduje skutki tożsame z konstytucyjnym pojęciem wywłaszczenia. Tylko wówczas bowiem zasadne byłoby rozważanie zgodności tego przepisu ustawy z art. 21 i art. 61 ust. 1 w związku z art. 32 i art. 64 ust. 2 Konstytucji.

Jeżeli art. 98 ust. 1 u.g.n. nie wywołuje takich skutków, konsekwencje jego stosowania nie mogą być porównywane z sytuacjami ustawowo zdefiniowanego wywłaszczenia oraz z sytuacjami objętymi unormowaniem przepisów ustaw, o których mowa w art. 216 u.g.n. W takim wypadku wskazany powyżej wzorzec konstytucyjny rekonstruowany z kilku powiązanych ze sobą przepisów ustawy zasadniczej jest nieadekwatny.

Trybunał w niniejszej sprawie stwierdził, że konstytucyjne pojęcie wywłaszczenia obejmuje stany spełniające łącznie następujące warunki:

- wywłaszczenie jest szczególną formą ingerencji w sferę własności, dopuszczalną jedynie gdy w grę wchodzi cel publiczny, którego nie można zrealizować za pomocą innych środków prawnych,

- wywłaszczenie następuje zawsze z inicjatywy podmiotu publicznego, na rzecz którego przechodzi własność lub inne prawo majątkowe,

- wywłaszczenie następuje aktem indywidualnym, obejmującym konkretną nieruchomość, na rzecz konkretnego podmiotu, w postępowaniu administracyjnym,

- wywłaszczenie następuje na rzecz podmiotu publicznego wbrew woli właściciela prywatnego i polega na ograniczeniu bądź odjęciu w całości prawa własności lub innego prawa majątkowego,

- cel (interes) publiczny należy rozumieć wyłącznie jako dobro ogółu, czyli całego narodu lub społeczności regionalnej, a wywłaszczenie następuje w interesie uwłaszczanego podmiotu publicznego (bezpośrednio) oraz w interesie całego narodu lub społeczności regionalnej (pośrednio),

- wywłaszczenie połączone jest z jednoczesnym wypłaceniem wywłaszczonemu słusznego odszkodowania, określonego przez przepisy wywłaszczeniowe.

Trybunał Konstytucyjny

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.