Trybunał 8 czerwca, sędzia S. Biernat uzasadnia wyrok

Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości spełnia przesłanki postępowania, które ma na celu rozpoznanie konstytucyjnie rozumianej „sprawy”. A zatem orzekanie przez sąd w przedmiocie ogłoszenia upadłości jest rozpatrywaniem „sprawy” w rozumieniu konstytucji przez sąd działający jako organ wymiaru sprawiedliwości – stwierdził Trybunał Konstytucyjny.

8 czerwca 2016 r. (o godz. 9:00) Trybunał Konstytucyjny publicznie ogłosił wyrok wydany na posiedzeniu niejawnym dotyczący pytania prawnego Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie X Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych, w sprawie prawa upadłościowego (prawo do sądu).

W wyroku z 8 czerwca 2016 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 54 ust. 1 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze, uchylony przez art. 428 pkt 36 lit. a ustawy z 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne, w zakresie, w jakim nie przyznaje prawa do zaskarżenia przez dłużnika, niebędącego wnioskodawcą, postanowienia o oddaleniu na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze wniosku o ogłoszenie upadłości, jest niezgodny z art. 78 w związku z art. 45 ust. 1 i art. 176 ust. 1 konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 20, art. 22 oraz art. 77 ust. 2 konstytucji.

Ponadto Trybunał Konstytucyjny postanowił umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie.

Zdanie odrębne do wyroku zgłosiła sędzia TK Julia Przyłębska.

Dokonując oceny dopuszczalności pytania prawnego Trybunał Konstytucyjny zwrócił uwagę, że przedmiotem kontroli konstytucyjnej w tej sprawie jest przepis, który formalnie już nie obowiązuje, bowiem art. 54 ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze (dalej: p.u.n.) został uchylony z dniem 1 stycznia 2016 r. Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Trybunału Konstytucyjnego, orzekanie o zgodności uchylonych przepisów z konstytucją jest jednak dopuszczalne m.in. w przypadku, gdy zaskarżone przepisy – pomimo ich uchylenia – mogą nadal być stosowane na podstawie normy intertemporalnej, odnoszącej się do danej kwestii. Z art. 449 ustawy - Prawo restrukturyzacyjne wynika, że zaskarżony przepis, mimo jego uchylenia z dniem 1 stycznia 2016 r., może być nadal stosowany. Z powyższych względów Trybunał przyjął, że orzekanie w zakresie wskazanego przedmiotu kontroli z konstytucją jest dopuszczalne.