TK
TK: zasady ustalenia prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka są zgodne z konstytucją
ciąża| Piotr Tuleja| poród| Prezydent m.st. Warszawy| skarga konstytucyjna| Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz| Trybunał Konstytucyjny| urodzenie dziecka| ustawa o świadczeniach rodzinnych| zapomoga z tytułu urodzenia dziecka
włącz czytnikSkarżący zarzucił, że art. 15b ust. 5 u.ś.r. różnicuje uprawnione podmioty w zakresie prawa rodzin wielodzietnych do pomocy ze strony władz publicznych. Trybunał, rozpatrując zarzut naruszenia art. 71 ust. 1 zdanie drugie w związku z art. 32 ust.1 konstytucji, przyjął, że ustawodawca posiada szeroki zakres swobody w określaniu sposobów i środków za pomocą, których gwarantuje realizację prawa wskazanego w art. 71 ust. 1 zdanie drugie konstytucji. Jeżeli jednak ustawodawca określi te sposoby i formy ochrony, to związany jest wynikającym z art. 32 ust. 1 konstytucji nakazem równego traktowania podmiotów będących adresatami prawa wyrażonego w art. 71 ust. 1 zdanie drugie konstytucji.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, nakaz ten pozostaje zrealizowany przez przyjęcie takiego rozumienia art. 15b ust. 5 u.ś.r., które umożliwia przyznanie „becikowego” także wówczas, gdy kobieta pozostawała pod opieką medyczną później niż od 10 tygodnia ciąży, a opóźnienie to wynikało z przyczyn od niej niezależnych.
Za takim rozumieniem art. 15b ust. 5 u.ś.r. przemawia rozszerzająca wykładnia przepisu, znajdująca uzasadnienie w celu ustawy. Ustawodawca, gwarantując dodatkowe wsparcie finansowe związane z urodzeniem się dziecka, dążył do zmotywowania kobiet do jak najwcześniejszego podlegania opiece medycznej do dnia porodu. Zasadne wobec tego było wyznaczenie konkretnego terminu, zdaniem ustawodawcy, najkorzystniejszego z punktu widzenia zdrowia matki i dziecka („nie później niż od 10 tygodnia ciąży”). Dlatego też Trybunał nie podzielił zarzutu skarżącego o arbitralności powyższego warunku i uznał za racjonalne kryteria, w oparciu o które przyznaje się „becikowe”.
Jednocześnie jednak TK uznał, że zgodne z celem omawianej regulacji jest takie rozumienie art. 15b ust. 5 u.ś.r., które umożliwia przyznanie świadczenia także w przypadku niedotrzymania określonego w tym przepisie terminu z przyczyn niezawinionych przez kobietę, i zgłoszenia się do lekarza w terminie późniejszym. Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że najczęstszymi przyczynami niedochowania terminu określonego w art. 15b ust. 5 u.ś.r. są „uwarunkowania osobnicze, fizjologiczne, zdrowotne” lub długie terminy oczekiwania na wizytę lekarską w ramach bezpłatnej, publicznej opieki zdrowotnej. Jak słusznie wskazuje orzecznictwo sądów administracyjnych, organy stosujące art. 15b ust. 5 u.ś.r. powinny dokonać ustaleń zarówno w zakresie dbałości kobiety o zdrowie w czasie ciąży (pozostawania w tym okresie pod opieką lekarską), jak również dołożenia przez kobietę należytej staranności w zakresie dochowania terminu poddania się tej opiece, gdyż nie można wykluczyć, że z przyczyn niezależnych od woli i wiedzy kobiety nie będzie ona w stanie dochować określonego w art. 15b ust. 5 u.ś.r. terminu. Zastosowanie tego przepisu w rozumieniu przyjętym w sentencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego pozwala uwzględnić te wyjątkowe sytuacje i tym samym uznać, że zakwestionowany przepis jest zgodny z art. 71 ust. 1 zdanie drugie w związku z art. 32 ust. 1 konstytucji.
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Artykuły powiązane
Brak art. powiąznych.
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski
Brak komentarzy.