Działanie Sądu Najwyższego jest niezbędne również do przywrócenia stanu konstytucyjności po wyroku Trybunału stwierdzającym niekonstytucyjność pominięcia prawodawczego. Mimo że w wypadku tych wyroków zasadniczą rolę w ich wykonaniu ma do odegrania prawodawca, to sądy nie są pozbawione możliwości łagodzenia stanu niekonstytucyjności i nie muszą biernie wyczekiwać reakcji prawodawcy. Jednym z istotnych instrumentów jest możliwość bezpośredniego stosowania przez sądy Konstytucji lub wykładni prawa w zgodzie z Konstytucją¹⁵.

Ten wspólny dorobek orzeczniczy Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego dotyczący skutków wyroków Trybunału jest istotny obecnie, gdy to organy władzy wykonawczej odmawiają spełnienia konstytucyjnego obowiązku niezwłocznego ogłaszania orzeczeń Trybunału w odpowiednich dziennikach urzędowych.

Budująca jest w tym względzie uchwała Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego z 26 kwietnia 2016 r., przypominająca, że nieopublikowany wyrok Trybunału Konstytucyjnego stwierdzający niekonstytucyjność przepisu uchyla domniemanie jego konstytucyjności z chwilą ogłoszenia wyroku

przez Trybunał Konstytucyjny w toku postępowania. Ta uchwała jest wyrazem wspólnego sprzeciwu sądów wobec prób obejścia Konstytucji oraz gotowości do zapewnienia nadrzędności Konstytucji w procesie stosowania prawa. Jest ona świadectwem Najwyższej troski o Państwo Polskie i konstytucyjne podstawy jego ustroju. Bardzo Państwu za to dziękuję.

Warunkiem udanej współpracy Sądu Najwyższego z Trybunałem Konstytucyjnym jest wzajemne poszanowanie zakresu kompetencji. Z tego względu Trybunał konsekwentnie przypomina, że nie jest jego zadaniem ani kompetencją dokonywanie wiążącej dla sądów wykładni przepisów prawa, a w szczególności określanie, która z kilku występujących w orzecznictwie sądowym wykładni przepisu jest właściwa. To do sądu orzekającego w danej sprawie należy wybór wykładni pozostającej w zgodzie z Konstytucją¹⁶. Rozstrzyganie wątpliwości interpretacyjnych jest zadaniem i kompetencją Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego.