TK
ETPC: kara dożywocia bez żadnej możliwości powrotu na wolność narusza Konwencję
Belgia| dożywocie| ETPC| Europejska konwencja Praw Człowieka| kara dożywocia| warunkowe zwolnienie
włącz czytnikEuropejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku z 4 września uznał, iż wydanie skarżącego do państwa, w którym nie istnieje żadna możliwość przedterminowego zwolnienia osoby skazanej na karę dożywotniego pozbawienia wolności, stanowi naruszenie zakazu nieludzkiego i poniżającego traktowania.
Skargę do Trybunału wniósł Tunezyjczyk, który został przekazany z Belgii do USA, gdzie jest oskarżony o przestępstwa o charakterze terrorystycznym. Przed Trybunałem skarżący zarzucił, iż jego wydalenie do USA - pomimo zastosowania przez Trybunał środka tymczasowego w postaci zawieszenia ekstradycji na czas postępowania przed Trybunałem - stanowi naruszenie zakazu nieludzkiego i poniżającego traktowania (art. 3 Konwencji o prawach człowieka), gdyż w USA grozi mu kara dożywotniego pozbawienia wolności w systemie, który nie przewiduje możliwości przedterminowego, warunkowego zwolnienia.
Trybunał przychylił się do tej argumentacji i stwierdził naruszenie art. 3 Konwencji. Trybunał przypomniał, iż sama kara dożywotniego pozbawienia wolności nie narusza gwarancji z art. 3, lecz wymierzenie takiej kary w systemie, który nie daje ukaranemu "żadnej perspektywy zwolnienia" - czy to w świetle prawa, czy faktycznie - jest niezgodne z konwencyjnym systemem ochrony praw podstawowych. Nie chodzi tutaj o zagwarantowanie osadzonemu powrotu na wolność, lecz stworzenie sytuacji, w której prawo krajowe daje możliwość - zwyczajowo po odbyciu 25 lat kary - weryfikacji zasadności dalszego dożywotniego pozbawienia wolności w celu jej ewentualnego skrócenia lub przedterminowego, warunkowego zwolnienia więźnia. Zasady regulujące takie procedury muszą być znane już w chwili skazania. Oskarżony w chwili skazania musi mieć daną jakąś nadzieję powrotu na wolność. Odebranie takiej nadziei jest tak dolegliwe, iż można je uznać za nieludzkie traktowanie sprzeczne z Konwencją.
Inną z gwarancji wynikających z art. 3 Konwencji jest zakaz wydawania do państw, gdzie skarżący może zostać poddany nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu. W omawianej sprawie skarżącemu grozi wymierzenie w USA kary dożywotniego pozbawienia wolności bez żadnej prawnej lub faktycznej możliwości powrotu skarżącego na wolność. Trybunał uznał, iż wobec powagi czynów, o które skarżący został oskarżony, sama groźba wymierzenia kary dożywotniego pozbawienia wolności nie wydaje się nadmiernie nieproporcjonalna. Jednakże władze USA nie udzieliły Belgii żadnych gwarancji dyplomatycznych co do tego, iż skarżącemu nie zostanie wymierzone "nieredukowalne" dożywocie, to jest dożywocie bez jakiejkolwiek możliwości wyjścia z więzienia. Sam ten fakt wystarczył, by Trybunał uznał, iż w sprawie miało miejsce naruszenie art. 3 Konwencji.
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski
Brak komentarzy.