Londyńska giełda London Stock Exchange. Foto: Wikipedia Commons

Niilo Jääskinen, rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest zdania, że należy stwierdzić nieważność art. 28 rozporządzenia w sprawie krótkiej sprzedaży. Uprawnienia interwencyjne przyznane przez wspomniany przepis Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych, które pozwalają mu interweniować na rynkach finansowych państw członkowskich w celu regulowania lub zakazu krótkiej sprzedaży wykraczają poza ramy, jakie mogą zostać zgodnie z prawem przyjęte jako środek harmonizujący niezbędny do ustanowienia lub funkcjonowania rynku wewnętrznego.

W 2012 r., w celu przeprowadzenia harmonizacji swojego stanowiska względem krótkiej sprzedaży w kontekście kryzysu finansowego, Unia Europejska przyjęła rozporządzenie w sprawie krótkiej sprzedaży¹⁾. Krótka sprzedaż jest praktyką obejmującą sprzedaż aktywów, zazwyczaj papierów wartościowych, które nie są własnością sprzedawcy w chwili sprzedaży, z zamiarem osiągnięcia zysku wskutek spadku ceny aktywów przed zakończeniem transakcji. Rozporządzenie zostało przyjęte na podstawie art. 114 TFUE, który pozwala na przyjęcie środków harmonizujących, jeżeli są one niezbędne w celu ustanowienia i funkcjonowania rynku wewnętrznego. Artykuł 28 rozporządzenia przyznaje Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (EUNGiPW) określone uprawnienia interwencyjne, w drodze aktów prawnie wiążących, na rynkach finansowych państw członkowskich Unii w razie wystąpienia zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub stabilności całego systemu finansowego Unii lub jego części.

W maju 2012 r. Zjednoczone Królestwo, po bezskutecznym sprzeciwie wyrażonym w toku procesu legislacyjnego wobec przyjęcia art. 28, wniosło skargę do Trybunału Sprawiedliwości mającą na celu stwierdzenie nieważności owego przepisu między innymi z tego względu, że art. 114 TFUE nie stanowił prawidłowej podstawy prawnej dla jego przyjęcia. Zjednoczone Królestwo podniosło także, że uprawnienia przyznane EUNGiPW na mocy art. 28 naruszają zasady prawa konstytucyjnego Unii w zakresie delegowania uprawnień przez instytucje.

W przedstawionej dzisiaj opinii rzecznik generalny Niilo Jääskinen zaproponował, by Trybunał stwierdził nieważność art. 28 rozporządzenia z tego względu, że art. 114 TFUE nie stanowi prawidłowej podstawy prawnej dla jego przyjęcia.

Rzecznik generalny uznał, że o ile nie można co do zasady wysuwać zarzutu odnoszącego się do odwoływania się do art. 114 TFUE jako podstawy prawnej upoważniającej agencje Unii Europejskiej do wydawania prawnie wiążących decyzji, rozstrzygającym kryterium jest to, czy decyzje danej agencji przyczyniają się lub prowadzą do harmonizacji rynku wewnętrznego. Zgodnie ze stanowiskiem rzecznika, uprawnienia przyznane EUNGiPW na mocy art. 28 rozporządzenia wykraczają poza te granice.