Wielka sala rozpraw. Foto: Archiwum ETS

Rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Paolo Mengozzi zaproponował, by Trybunał stwierdził nieważność uchwał Parlamentu Europejskiego dotyczących terminarza posiedzeń parlamentarnych w latach 2012 i 2013. Jego zdaniem, posiedzeń plenarnych zaplanowanych na październik 2012 i 2013 r., sztucznie podzielonych przez Parlament, nie można uznać za dwa oddzielne comiesięczne posiedzenia plenarne.

Traktaty[1] zobowiązują Parlament, którego siedziba znajduje się w Strasburgu, do przeprowadzenia dwunastu comiesięcznych posiedzeń plenarnych w roku, w tym posiedzenia budżetowego, nie określając czasu trwania owych posiedzeń. Tradycyjnie w październiku w Strasburgu mają miejsce dwa posiedzenia plenarne, co kompensuje brak posiedzenia plenarnego w sierpniu. Zgodnie z przyjętą praktyką, zwykłe posiedzenia plenarne, trwające cztery dni[2], mają miejsce w Strasburgu, natomiast posiedzenia dodatkowe, składające się zwykle z półdniowych sesji, w Brukseli.

Wskutek przyjęcia dwóch poprawek, Parlament w uchwałach z dnia 9 marca 2011 r. zmienił terminarz posiedzeń na lata 2012 i 2013. Jedno z dwóch czterodniowych posiedzeń zaplanowanych na październik 2012 r. i październik 2013 r. w Strasburgu zostało zniesione, natomiast drugie z tych posiedzeń podzielono na dwa posiedzenia dwudniowe. W rezultacie zaplanowane zostały dwa oddzielne dwudniowe posiedzenia plenarne w tygodniu 22-25 października 2012 r. i dwa w tygodniu 21-24 października 2013 r. Mają one mieć miejsce w Strasburgu.

Francja wniosła do Trybunału skargę o stwierdzenie nieważności uchwał Parlamentu. Twierdzi ona, w czym popiera ją Luksemburg, że uchwały te są sprzeczne z traktatami oraz orzecznictwem Trybunału[3]. Zarzuca Parlamentowi przerwanie regularnego rytmu posiedzeń plenarnych poprzez wyznaczenie dodatkowych posiedzeń w Brukseli, podczas gdy tylko jedenaście posiedzeń plenarnych ma mieć miejsce w Strasburgu. Parlament ma jej zdaniem na celu jedynie ograniczenie czasu pobytu posłów w miejscu siedziby Parlamentu, tj. w Strasburgu, bez uzasadnienia wymaganiami wynikającymi z wewnętrznej organizacji pracy tej instytucji. Przyjęcie w identycznym brzmieniu terminarza na rok 2012 i na rok 2013 potwierdza zdaniem skarżącej, że nie chodzi tu o jednostkowe działanie w odpowiedzi na szczególną sytuację, lecz o praktykę, która ma przybrać charakter trwały.

Rzecznik generalny Paolo Mengozzi zaproponował w opinii, by Trybunał uznał skargę wniesioną przez Francję za zasadną.
Na wstępie rzecznik przypomniał, że jakkolwiek Trybunał nie może pominąć kontekstu sprawy, jakim jest silna tendencja do kwestionowania obowiązku prowadzenia przez Parlament obrad w Strasburgu, jego zadaniem jest rozstrzygnięcie kwestii prawnych.

Rzecznik generalny przypomniał ustalenia poczynione w orzecznictwie Trybunału, zgodnie z którym siedziba Parlamentu w Strasburgu została zdefiniowana jako miejsce, w którym powinno odbywać się, w regularnym rytmie, dwanaście zwykłych posiedzeń plenarnych, w tym posiedzenie budżetowe. Dodatkowe posiedzenia plenarne mogą zostać zaplanowane w innym miejscu pracy parlamentu (tj. w Brukseli) tylko pod warunkiem odbycia dwunastu zwykłych posiedzeń plenarnych w Strasburgu, miejscu siedziby Parlamentu. Ponadto Trybunał wyznaczył granicę między kompetencją państw członkowskich do ustalania miejsca siedziby instytucji, a uprawnieniem do określania własnej organizacji wewnętrznej, jakie przysługuje Parlamentowi.
Rzecznik generalny wskazał następnie, że czas trwania posiedzeń plenarnych nie został wyraźnie określony ani w traktatach, ani w protokołach, ani nawet w regulaminie Parlamentu. Brak wyraźnej normy prawa wraz z naturalną ewolucją zadań Parlamentu wymagają dynamicznej wykładni traktatów. W tym celu należy zbadać ogólną spójność terminarza posiedzeń.
Rzecznik generalny stwierdził w pierwszej kolejności, że planowane dwa comiesięczne posiedzenia plenarne w tym samym tygodniu października powodują niespójność owego terminarza. W latach 2012 i 2013 zaplanowano w każdym miesiącu z wyjątkiem sierpnia i października comiesięczne posiedzenie plenarne trwające cztery dni (dokładnie od godz. 17 w poniedziałek do godz. 17 w czwartek). Natomiast w październiku, w wyniku przyjęcia poprawek, jedno z dwóch czterodniowych posiedzeń zostało zniesione, natomiast dwa dwudniowe posiedzenia (w poniedziałek i wtorek, a następnie w czwartek i piątek) mają mieć miejsce w tym samym tygodniu.