W ogłoszonym dzisiaj wyroku Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, po pierwsze, że stosowanie prawa karnego w niniejszej sprawie zakłada, że doszło na terytorium kraju do „publicznego rozpowszechnienia” w rozumieniu prawa Unii[2]. W tym zakresie uznał, że handlowiec, który kieruje swoją reklamę do klientów mających miejsce zamieszkania lub siedzibę w określonym państwie członkowskimi i tworzy lub udostępnia im szczególny system dostawy oraz szczególny sposób zapłaty lub zezwala na takie działanie osobie trzeciej, umożliwiając w ten sposób tym klientom dostawę na ich rzecz kopii utworów chronionych prawem autorskim w tym państwie członkowskim, dokonuje w państwie członkowskim, w którym dostawa ma miejsce, takiego publicznego rozpowszechniania. W niniejszej sprawie Trybunał powierzył sądowi krajowemu ocenę tego, czy istnieją przesłanki pozwalające na stwierdzenie, iż rzeczony handlowiec dokonał takiego publicznego rozpowszechnienia.

Po drugie, Trybunał stwierdził, że podlegający sankcjom prawa karnego zakaz rozpowszechniania w Niemczech stanowi ograniczenie swobodnego przepływu towarów. Takie ograniczenie może jednak zostać uzasadnione względami ochrony własności przemysłowej i handlowej.

Sporne ograniczenie opiera się bowiem na rozbieżnościach w praktycznych warunkach ochrony[3] odnośnych praw autorskich w poszczególnych państwach członkowskich. Rozbieżność ta jest w nierozerwalny sposób związana z samym istnieniem praw wyłącznych. W omawianej sprawie ochrona prawa do rozpowszechniania nie może zostać uznana za prowadzącą do nieproporcjonalnego lub sztucznego rozgraniczenia rynków. Zastosowanie prawa karnego może bowiem zostać uznane za konieczne w celu ochrony szczególnego przedmiotu prawa autorskiego, które przyznaje w szczególności wyłączne prawo do wykorzystania. W ten sposób sporne ograniczenie jest uzasadnione i proporcjonalne do zamierzonego celu.

W związku z tym Trybunał orzekł, że prawo Unii nie sprzeciwia się temu, aby państwo członkowskie ścigało karnie przewoźnika na podstawie krajowego prawa karnego za pomocnictwo w rozpowszechnianiu, bez zezwolenia, kopii utworów chronionych prawem autorskim, w przypadku gdy kopie takich utworów są publicznie rozpowszechniane na terytorium tego państwa członkowskiego (Niemcy) w ramach sprzedaży skierowanej w szczególności do klientów rzeczonego państwa, do której dochodzi w innym państwie członkowskim (Włochy), gdzie towary te nie są chronione prawem autorskim lub na ich ochronę nie można skutecznie powoływać się wobec osób trzecich.

[1] Chodzi w szczególności o reprodukcje krzeseł „Alumium Group” zaprojektowanych przez Charlesa i Raya Eamesów, „Lampy Wagenfeld” zaprojektowanej przez Wilhelma Wagenfelda, krzeseł zaprojektowanych przez Le Corbusiera, stolika „Adjustable Table” oraz lampy „Tubelight” zaprojektowanych przez Eileen Gray, a także krzeseł zawieszonych ze stalowych rurek, zaprojektowanych przez Marta Stama.

[2] Dyrektywa 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym (Dz.U. L 167, s. 10).