> Niezapewnienie przez Polskę możliwości kwestionowania naruszeń praw II generacji pozbawia te prawa realnego znaczenia. Jeśli chodzi o prawa dziecka oraz prawa osób z niepełnosprawnościami - brak ratyfikacji instrumentów skargowych poddaje w wątpliwość rzeczywistą wolę przestrzegania tych praw przez władze RP. Opisane poniżej instrumenty prawa międzynarodowego powinny w możliwie najszybszym czasie zostać ratyfikowane.

> Polska nie zgadza się na wniesienie skargi (indywidualnej bądź zbiorowej) do następujących międzynarodowych organów kontrolnych:

1) Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ;
2) Europejskiego Komitetu Praw Społecznych;
3) Komitetu Praw Dziecka ONZ;
4) Komitetu Praw Osób z Niepełnosprawnościami ONZ.

W odniesieniu do wskazanych procedur skargowych poniżej przytoczone zostanie oficjalne stanowisko polskiego rządu wyrażone w odpowiedzi podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 26509 w sprawie obecnego stanu ratyfikacji zobowiązań międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących konwencji Organizacji Narodów Zjednoczonych z zakresu ochrony praw człowieka (dalej: opinia MSZ).

2. Protokół Fakultatywny do Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych z 10 grudnia 2008 r.

Podstawowym aktem prawa międzynarodowego w obszarze praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych jest Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (dalej: MPPGSiK lub Pakt), którego Polska jest stroną. 10 grudnia 2008 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Protokół fakultatywny do MPPGSiK, który wszedł w życie 5 maja 2013 r. W protokole tym przewidziano możliwość składania do Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ (którego pracami kieruje aktualnie Polak - prof. Zdzisław Kędzia) skarg indywidualnych (art. 1) i międzypaństwowych (art. 10).

Polska protokołu nie podpisała tłumacząc to faktem, że „Rzeczpospolita Polska (...) ma zastrzeżenia do mechanizmu międzynarodowej weryfikacji przestrzegania praw społecznych przewidzianego przez protokół. Obawy mogą budzić skutki finansowe potencjalnych rozstrzygnięć, które Polska musiałaby realizować. Ewentualne rozważenie możliwości związania się przez Polskę protokołem będzie mogło zostać podjęte, kiedy będzie znana praktyka jego stosowania, a zwłaszcza kierunki interpretacji paktu przez komitet praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych formułowane w związku z rozpatrywaniem skarg. Jak dotąd komitet nie wydał żadnej decyzji w tym zakresie. Równocześnie warto zauważyć, że protokół wszedł w życie dopiero 5 lat od otwarcia go do podpisu i ma niską liczbę ratyfikacji - związało się nim tylko 12 państw, w tym zaledwie 4 państwa członkowskie UE (Finlandia, Portugalia, Słowacja, Hiszpania)”.