Foto: sxc.hu

Połowa budżetu III sektora w Polsce to pieniądze publiczne. Zmniejsza się jednak liczba organizacji uzyskujących środki rządowe. Mniej stowarzyszeń i fundacji korzysta też z hojności darczyńców. To efekt kryzysu, który dotyka mecenasów organizacji. Ngo.pl sprawdza, w jaki sposób organizacje finansują swoje działania.

W artykule "Kondycja 2012: pogorszyła się finansowa sytuacja organizacji" portal ngo.pl pisał o tym, jakimi środkami dysponują organizacje. Dziś sprawdzamy, skąd organizacje pozyskują te środki – i prezentujemy kolejną porcję wyników najnowszego badania Stowarzyszenia Klon/Jawor.

Mniej filantropii i środków rządowych

Niezmiennie od lat najpopularniejszym źródłem finansowania działań organizacji są składki członkowskie, wykorzystywane w 61% organizacji. Większość stowarzyszeń (bo tylko one mają członków) zbiera składki członkowskie, jednak, jak można wnioskować z niewielkiego udziału tego źródła w całości budżetu sektora, są to nieduże kwoty.

Drugie miejsce pod względem popularności zajmują środki od samorządu terytorialnego: gmin, powiatów, urzędów marszałkowskich, trzecie – darowizny od osób indywidualnych i instytucji. Jednak popularność tych ostatnich zdecydowanie spadła. Dotyczy to zwłaszcza darowizn od osób indywidualnych, z których w 2009 roku korzystała ponad 1/3 organizacji (37%), w porównaniu do zaledwie 28% w roku 2011. Mniej popularne stały się także darowizny od firm i instytucji, jednak nie jest to tak radykalny spadek (z 34% w roku 2009 do 30% w roku 2011) jak w przypadku filantropii indywidualnej.

– Jest to niepokojący trend – komentuje Jan Herbst, ekspert Stowarzyszenia Klon/Jawor. – Świadczy on o tym, że organizacje powoli "odrywają" się od swojego społecznego zaplecza i orientują się na inne, być może łatwiejsze w polskich warunkach, sposoby pozyskiwania funduszy. Proces ten zagraża utratą zarówno zdolności, jak i motywacji do mobilizowania społecznego poparcia dla swoich spraw. Wyjątkowe nasilenie trendu między rokiem 2009 i 2011 to zapewne sygnał, że fundraising stał się jeszcze trudniejszy, a darowizny jako źródło przychodów – jeszcze mniej atrakcyjne.

Jeszcze większe zmiany nastąpiły, jeśli chodzi o korzystanie z pieniędzy administracji rządowej. W 2011 roku korzystało z nich zaledwie 12% organizacji, podczas gdy we wcześniejszych latach środki te zasilały budżety niemal dwukrotnie większej ich liczby.