Grono organizacji pozarządowych należących do Koalicji na rzecz Otwartego Rządu wystosowało stanowisko w sprawie prowadzenia konsultacji społecznych projektów ustaw przygotowywanych przez Rząd. Zostało ono sformułowane m.in. w odpowiedzi na tryb procedowania projektu ustawy zmieniającej ustawę o systemie oświaty, popularnie nazywanego projektem o „zniesieniu obowiązku szkolnego dla 6-latków”.

Osiem organizacji członkowskich Koalicji na rzecz Otwartego Rządu przyjęło w dniu 11 grudnia 2015 roku stanowisko, w którym wyrażają zaniepokojenie sposobem procedowania przez rząd kluczowych projektów legislacyjnych.

Na przykładzie projektu tzw. ustawy o zniesieniu obowiązku szkolnego dla 6-latków, organizacje krytykują kierowanie projektów legislacyjnych o szczególnie szerokim oddziaływaniu i wzbudzających silne emocje w społeczeństwie na tzw. ścieżkę poselską, co pozwala rządowi ominąć konsultacje publiczne i przygotowanie Oceny Skutków Regulacji projektowanych rozwiązań. Sygnatariusze stanowiska wskazują też na nadużycie przez Minister Edukacji Narodowej w kontekście trybu procedowania wspomnianego projektu terminu "konsultacje społeczne".

Pod stanowiskiem, które złożono do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz Ministerstwa Edukacji Narodowej, podpisały się: Centrum Cyfrowe Projekt: Polska, Forum Obywatelskiego Rozwoju, Fundacja Frank Bold, Fundacja im. Stefana Batorego, Fundacja Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia”, Fundacja Panoptykon, Helsińska Fundacja Praw Człowieka oraz Stowarzyszenie Klon/Jawor.

Stanowisko w sprawie konsultacji społecznych projektów ustaw przygotowywanych przez Rząd

Z niepokojem odbieramy pojawiające się w ostatnim czasie ze strony przedstawicieli Rady Ministrów komunikaty dotyczące trybu prac nad projektami legislacyjnymi. Nasze obawy budzi zarówno wykorzystywanie poselskiej ścieżki legislacyjnej do wnoszenia projektów ustaw rządowych i unikanie tym samym obowiązku konsultacji międzyresortowych i konsultacji publicznych, jak również określanie mianem „konsultacji społecznych” działań, które nie spełniają określonych tym terminem kryteriów.

W tym kontekście nasz szczególny niepokój zwróciło zaprezentowanie przez Panią Minister Edukacji Narodowej Annę Zalewska projektu ustawy zmieniającej ustawę o systemie oświaty, popularnie nazywanego projektem o „zniesieniu obowiązku szkolnego dla 6-latków” jako projektu powstałego w wyniku konsultacji społecznych. Podczas konferencji prasowej, w trakcie której ogłoszono złożenie ww. projektu do laski marszałkowskiej, Pani Minister nazwała konsultacjami społecznymi zebranie podpisów pod propozycjami zmian w systemie edukacji przez jedną z organizacji uczestniczących w dyskusji i przedstawienie projektu ustawy reprezentatywnym związkom zawodowym. W naszej opinii nazywanie tych działań konsultacjami społecznymi projektu jest rażącym nadużyciem tego pojęcia.