Sąd jest nad opinią publiczną a nie pod jéj wpływem. Opinia publiczna, której wyrazem jest dziennikarstwo, opiera się przeważnie na poczuciu słuszności a to nie zawsze jest dobrym przewodnikiem w sądzeniu spraw i stosunków ludzkich. Zależne od subjektywnych poglądów na życie, często od przesądów i namiętności, prowadzi ono na błędne drogi, ilekroć niestarczy jednostce czy ogółowi czynników niezbędnych do jasnego zrozumienia i gruntownej oceny stosunku. Opinia publiczna niema pod ręką akt i dowodów, pokładanych na stole sądowym a chcąc sąd wydawać, fakta daleko stojące i często niedostępne dla niéj musi przybliżać przy pomocy sztucznych rozumowań i domysłów. To też nawet wtenczas, kiedy głos jéj wychodzi z ust specyalisty, teoretycznie oceniającego dany wypadek, nie stoi ona wyżéj od głosu rozumnego i sumiennego sędziego, i stać wyżéj nie może, bo ten znajomość prawa i wyjaśnienia nauki ma możność stosować bezpośrednio do wypadku konkretnego, dokładnie w szczegółach sobie znanego. Dla tego też etyka dotychczasowa uważała wszędzie za niewłaściwe, mieszanie się prassy w kwestyę wyroku przed ostateczném zapadnięciem takowego.

Rozbiór wyroku ostatecznego po zapadnięciu go, szczególniej w pismach specyalnych, ma już inny charakter. Nie wpływa on na losy stron i niestanowi już przedmiotu niniejszych. uwag, zadaniem których było zaprotestować przeciwko naciskowi tak zwanej opinii publicznej na zdanie bezstronne specyalnego sędziego, i wyjaśnić właściwy stosunek prassy do sądu przed wyrokiem ostatecznym.

***

Artykuł ten ukazał się dniu 9/21 kwietnia 1888 r. Dokładnie 125 lat temu. A mnie pozostaje tylko stwierdzić, że po niewielkiej przeróbce mógłby się nawet jutro ukazać w poważnym opiniotwórczym tygodniku... i nic a nic nie straciłby na aktualności...
Sub iudice