Rzecznik Praw Obywatelskich skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o stwierdzenie niezgodności z konstytucją przepisu ustawy o transporcie kolejowym. Z badanych przez RPO spraw wynika, że istnieje problem dostosowania stacji, peronów i taboru kolejowego do potrzeb osób z niepełnosprawnością oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Za alarmistyczny stan infrastruktury w tym zakresie odpowiedzialne są między innymi nieprecyzyjne przepisy. Ustawodawca nie określił bowiem horyzontu czasowego obowiązku modernizacji tych urządzeń i zagwarantowania osobom z niepełnosprawnością równego dostępu do osobowych przewozów kolejowych. A według Rzecznika, obowiązek taki nakłada na władzę publiczną zarówno konstytucja, jak i ratyfikowana w tym roku przez Polskę Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych.

Rzecznik tak pisze we wniosku:

Na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) oraz art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz. U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ze zm.) wnoszę o stwierdzenie niezgodności art. 3a ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94 ze zm.) w zakresie w jakim bezterminowo wyłącza stosowanie art. 21 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz. Urz. UE L 315 z 03.12.2007. str. 14) z art. 2 w związku z art. 69 Konstytucji RP i art. 9 ust. 1 lit. a Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1169).

Uzasadnienie

W badanych przez Rzecznika Praw Obywatelskich sprawach ujawnił się problem dostosowania do potrzeb osób niepełnosprawnych stacji, peronów kolejowych oraz taboru kolejowego. Wiele z tych stacji, peronów oraz wagonów nie jest dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej.
Istniejący w tym zakresie stan faktyczny utrwalają zaś obowiązujące przepisy prawa. W myśl art. 3a ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r.. Nr 16, poz. 94 ze zm.) przepisów rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz. Urz. UE L 315 z 03.12.2007, str. 14), zwanego dalej rozporządzeniem nr 1371/2007/WE", z wyjątkiem przepisów art. 4, art. 5, art. 8 ust. 1, art. 9, art. 11, art. 12, art. 16, art. 19, art. 20 ust. 1, art. 21 ust. 2, art. 22, art. 23, art. 24, art. 26, art. 27, art. 28 i art. 29 tego rozporządzenia, nie stosuje się do miejskich, podmiejskich i regionalnych kolejowych przewozów osób. Oznacza to, że ustawodawca wyłączył bezterminowo stosowanie do miejskich, podmiejskich i regionalnych kolejowych przewozów osób art. 21 ust. 1 rozporządzenia nr 1371/2007/WE.