Model tworzenia polityki publicznej. Opracowanie: Obserwator Finansowy (DG)

Prawo jest jak kiełbasa - lepiej nie widzieć jak ono powstaje – powiedział Otto von Bismarck, jeden z kluczowych polityków europejskich XIX wieku. Ta dowcipna obserwacja stała się aforyzmem nie bez powodu - odzwierciedla cyniczny i powszechny pogląd o działalności rządu i administracji państwowej.

Wielu z nas oglądając nawet w dzisiejszych czasach stary brytyjski serial o perypetiach gabinetu jednego z członków brytyjskiego gabinetu pt. Yes Minister wciąż śmieje się z wybryków polityków. Nienależne uznanie budzi jednak także sposób w jaki starannie przygotowana propozycja polityczna może być łatwo zniweczona, a triumfować może wątpliwe rozwiązanie, które nie jest oparte na rzeczywistych dowodach lub szczegółowych analizach.

Jeszcze lepiej widać to na przykładzie dyskursu publicznego w Polsce, wokół ważnych dla ogółu społeczeństwa kwestii takich, jak reforma z 2011 roku zmniejszająca składkę emerytalną przekazywaną do Otwartych Funduszy Emerytalnych, czy najnowsze dyskusje  dotyczące podniesienia i zrównania wieku emerytalnego.

Gdyby to zależało ode mnie, to…

Dlatego, gdyby to zależało ode mnie, wprowadziłbym w Polsce tzw. evidence-based policy, czyli politykę opartą na dowodach na masową skalę. Dlaczego to jest takie ważne w przypadku Polski i akurat w tym okresie? Przede wszystkim ze względu na kryzys gospodarczy i kryzys zadłużenia oraz wynikającą z nich konieczność drobiazgowego szacowania długoterminowych skutków polityk dla kondycji finansów publicznych. W Polsce, gdzie istnieje jeszcze przywiązanie do praw nabytych w przypadku niektórych rozwiązań merytoryczna dyskusja nad rozwiązaniami staje się jeszcze ważniejsza.

Evidence-based policy (EBP), to polityka publiczna zasilana przez ściśle ustalone obiektywne dowody. Jest to przeniesienie idei opartej na dowodach medycyny do wszystkich obszarów polityki publicznej. Określenia tego użył jako pierwszy w 1991 roku Gordon Guyatt, profesor medycyny i epidemiologii klinicznej na McMaster University w Hamilton w Kanadzie.

Medycyna oparta na faktach, medycyna oparta na dowodach (ang. evidence-based medicine, EBM) – postępowanie kliniczne oparte na najlepszych dostępnych dowodach naukowych dotyczących skuteczności, efektywności i bezpieczeństwa. Dowodów takich dostarczają wyniki wiarygodnych badań eksperymentalnych (skuteczność i bezpieczeństwo) oraz badań obserwacyjnych (efektywność i bezpieczeństwo) o czym pisał Henrik Ramsing Wullf w książce pt.: Racjonalna diagnoza i leczenie: wprowadzenie do medycyny wiarygodnej czyli Evidence-Based Medicine.